Σεβαστό Ιερατείο, αγαπητοί Συγγενείς και φίλοι της Σοφίας
Αποχαιρετούμε σήμερα μια σημαντική προσωπικότητα στον χώρο της Ιατρικής και της επιστήμης. Την Σοφία Λέρνη. Μια γυναίκα που κόντρα στα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις κατάφερε να καθιερωθεί και μετέπειτα να διακριθεί στο χώρο της ιατρικής. Σε μια περίοδο μάλιστα σκληρή και δύσκολη για όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα όμως για τις γυναίκες.
Η Σοφούλα Λέρνη γεννήθηκε στην Αμμόχωστο την 1η Αυγούστου του 1920. Φοίτησε στο δημοτικό, στο Παρθεναγωγείο Αμμοχώστου και την Εμπορική Σχολή Αμμοχώστου. Σε ηλικία 18 χρονών παντρεύτηκε τον φιλόλογο και δημοσιογράφο Γεώργιο Λέρνη από το Αργος. Πέρα από τα υπόλοιπα κοινά που είχαν οι δυο τους, τους ένωνε και η αγάπη και η αφοσίωση στα ιδανικά της δημοκρατίας, της ελευθερίας και της δικαιοσύνης. Για αυτό από νωρίς πρωτοπόρησαν και πρωτοστάτησαν μέσα από το ΑΚΕΛ στους αγώνες του Κυπριακού Λαού και της παγκόσμιας ειρήνης.
Την ίδια περίοδο ο φασισμός θέριευε και στο διάβα του σκορπούσε το θάνατο και τον σκοταδισμό. Με το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, χωρίς δεύτερη σκέψη ο σύζυγος της Σοφίας κατατάγηκε στον Ελληνικό Στρατό Μέσης Ανατολής όπου υπηρέτησε στην Αίγυπτο. Εκεί αιχμαλωτίστηκε για κάποιο χρονικό διάστημα. Την ίδια περίοδο η Σοφία πήγε στο Λίβανο και σπούδασε νοσηλευτική στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού. Μετά το τέλος του πολέμου επέστρεψε στην Κύπρο, όπου επανασυνδέθηκε με τον σύζυγό της όταν αυτός αφέθηκε ελεύθερος.
Η ιδεολογική τοποθέτηση της Σοφίας και του Γιώργου αλλά και η δράση τους, είχαν ως αποτέλεσμα διώξεις και ταλαιπωρίες με αποκορύφωμα το διωγμό τους από την Κύπρο, από τους Άγγλους το 1949. Κατέφυγαν στη Γαλλία και μέσω Ουγγαρίας κατέληξαν στην Πράγα. Εκεί η Σοφία φοίτησε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Καρόλου της Πράγας. Πήρε το πτυχίο της το 1958 και συνέχισε στη μαιευτική και γυναικολογία, ασκώντας την ειδικότητά της για πέντε χρόνια. Σπούδασε ιατρική επειδή είχε την άσβεστη θέληση να βοηθά και να προσφέρει στον άνθρωπο. Στην Πράγα απέκτησε και τα δύο παιδιά της ενώ ακόμη σπούδαζε, τον Πάνο και τη Φαίδρα, οι οποίοι είναι σήμερα και οι δυο πετυχημένοι γιατροί.
Η ζωή της Σοφίας και του Γιώργου, υπήρξε πολυτάραχη και περιπετειώδης λόγω της αγωνιστικής δράσης που ανέπτυξαν. Τα χρόνια εκείνα, παρά τις δυσκολίες, η Σοφούλα Λέρνη και ο σύζυγός της διατηρούσαν μια ελληνική ραδιοφωνική εκπομπή, προσφέροντας με αυτόν τον τρόπο στους Έλληνες αποδήμους. Είχαν επίσης επαφές με σημαντικές μορφές της διανόησης και το σπίτι τους συγκέντρωνε ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών.
Επιστρέφοντας στην Κύπρο η Σοφία άνοιξε τη δική της γυναικολογική κλινική, πρωτοπόρος και εδώ, αφού ήταν η πρώτη γυναίκα γιατρός με δική της κλινική. Στις μέρες μας αυτό μπορεί ίσως να φαντάζει πιο εύκολο για μια γυναίκα, τότε όμως ήταν η εξαίρεση στον ανδροκρατούμενο αυτό τομέα.
Αφοσιώθηκε με πάθος στο λειτούργημα της γιατί σε ολόκληρη τη ζωή της ήθελε να προσφέρει. Να προσφέρει με ειλικρίνεια και ανιδιοτέλεια. Το επιστημονικό της κύρος είναι ιδιαίτερα γνωστό και η προσφορά της στην γυναικολογία, ήταν προσφορά ψυχής και την υπηρέτησε με αρετή και πάθος.
Είκοσι τέσσερις ώρες το 24ωρο ήταν στο καθήκον, εξετάζοντας, χειρουργώντας και παρακολουθώντας ασθενείς, ως η μόνη γιατρός μέσα στην κλινική της, και μόνο με τη βοήθεια των νοσοκόμων της. Σταδιακά αποκτά πολύτιμη εμπειρία και βοηθά γυναίκες που δυσκολεύονταν να τεκνοποιήσουν, μια σημαντική συμβολή στον τομέα αυτό, που σχετικά πρόσφατα άρχισε να εξελίσσεται στον τόπο μας. Για μεγάλο χρονικό διάστημα πήγαινε δύο φορές τη βδομάδα στη Λάρνακα, όπου διατηρούσε ιατρείο, ενώ έκανε τακτικές επισκέψεις στην Κερύνεια και την Αμμόχωστο.
Κοντά της ερχόταν γυναίκες για να γεννήσουν, για να ζητήσουν θεραπεία για γυναικολογικά προβλήματα, για να χειρουργηθούν, για να πάρουν συμβουλές. Και τις έβλεπε όλες. Πολλές φορές χωρίς αμοιβή, όταν ήξερε ότι δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν για ιατρικές υπηρεσίες. Ιδιαίτερα ευαίσθητη απέναντι στη γυναίκα, πρόσφερε ότι μπορούσε και σαν επιστήμονας και σαν άνθρωπος. Η προσφορά της στη γυναίκα και το παιδί ήταν ανεκτίμητη. Έδωσε πολλά, αλλά και πήρε πολλά, από την αγάπη του κόσμου, που την εκτιμούσε αφάνταστα ως γιατρό και ως άνθρωπο. Χιλιάδες παιδιά ήρθαν στον κόσμο με τη δική της βοήθεια και χιλιάδες γυναίκες θα τη θυμούνται με αγάπη, ως γιατρό, ανθρωπίστρια, άνθρωπο καλλιεργημένο και ευγενικό.
Ο περήφανος χαρακτήρας της, η δυναμικότητα της, το τολμηρό της πνεύμα και η έντονη της προσωπικότητα θα φωτίζει γενιές γυναικών. Ολόκληρη η ζωή της στηριζόταν σε ιδανικά και αξίες καθοδηγούμενη από τα νάματα του σοσιαλισμού. Η αγωνιστική της στάση εκφραζόταν σε κάθε της πράξη από τα νεανικά της χρόνια μέχρι το τέλος…
Ποτέ δεν δίσταζε να εκφράζει τις απόψεις της για το κάθε τι που αφορούσε την κοινωνία, τους ανθρώπους ή το μέλλον της χώρας μας. Τα τελευταία χρόνια την προβλημάτιζαν τα όσα συμβαίνουν. Τη φόβιζε η εσωστρέφεια και η ηττοπάθεια. Την εξόργιζε η αβουλία και η μοιρολατρία. Την ενοχλούσε ο συμβιβασμός. Την πλήγωνε η απαξίωση των πολιτικών και της πολιτικής. Την έκανε περήφανη η λεβεντιά και η εντιμότητα. Η ίδια άλλωστε δεν δίστασε μπροστά σε δύσκολες στιγμές της ζωής, και ας ήταν πολλές και πραγματικά μεγάλες οι δυσκολίες που συνάντησε.
Αγαπητή Σοφία,
Έζησες όλη σου τη ζωή ατρόμητη, με οδηγό την αλήθεια και τη δικαιοσύνη. Αγκάλιαζες με τη σκέψη και τις πράξεις σου όλο τον κόσμο, πάντα πρόθυμη να βοηθήσεις. Πίστευες ότι ο άνθρωπος πρέπει να κοιτάει ψηλά, να είναι περήφανος, να βάζει στόχους, να μάχεται ακούραστα γι’ αυτούς. Να έχει οράματα, ιδανικά και αξίες και να τα ακολουθεί με αφοσίωση και πάθος.
Να ξέρεις αγαπητή Σοφία ότι δικαιούσαι να φεύγεις ήσυχη, γιατί το χρέος σου απέναντι στη ζωή το εκπλήρωσες στο ακέραιο. Μια ζωή δοσμένη στο συνάνθρωπο.
Από μέρους του ΑΚΕΛ, του Γυναικείου Κινήματος της ΠΟΓΟ και του Λαϊκού Κινήματος γενικά εκφράζω τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια στα παιδιά και εγγόνια σου και εύχομαι να είναι ελαφρύ το χώμα που θα σε σκεπάσει. Αιωνία σου η μνήμη.