8η του Μάρτη: Σημείο αναφοράς στους αγώνες των γυναικών για ισοτιμία (Της Ναταλένας Χαπέσιη)

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (International Women’s Day) τιμάται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου, σε ανάμνηση της μεγάλης εκδήλωσης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου του 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Η πρώτη Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε το 1909 με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ και υιοθετήθηκε δύο χρόνια αργότερα από τη Σοσιαλιστική Διεθνή.

Μετά την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία, η φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολοντάι έπεισε τον Λένιν να καθιερώσει την 8η Μαρτίου ως επίσημη αργία. Γρήγορα, όμως, η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας έχασε το πολιτικό της υπόβαθρο και εορτάζεται ως έκφραση συμπαθείας των ανδρών προς τις γυναίκες, με προσφορά λουλουδιών και δώρων.

Η άνοδος του φεμινιστικού κινήματος στη Δύση τη δεκαετία του ’60 αναζωογόνησε τη Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας, που από το 1975 διεξάγεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με αιχμή του δόρατος την ανάδειξη των γυναικείων προβλημάτων και δικαιωμάτων.

Αρκετά συχνά στις μέρες μας, οι ίδιες οι γυναίκες πέφτουν θύματα διαφόρων «νεοφεμινιστικών αντιλήψεων», αρνούμενες να διαδραματίσουν τον ιστορικό τους ρόλο ως αναπόσπαστο κομμάτι του συνόλου της εργατικής τάξης. Αυτές οι αντιλήψεις δεν εστιάζουν στις πραγματικές αιτίες που η γυναίκα είναι εις διπλούν καταπιεζόμενη μέσα στη βαρβαρότητα του καπιταλισμού, αλλά βρίσκουν την «ουσία» σε αδιέξοδες ερμηνείες που διχάζουν την ίδια την κοινή πάλη των εργαζομένων, ανδρών και γυναικών.

Μια τέτοια αντίληψη είναι και αυτή που θέλει τη γυναίκα να θεωρεί πως ο εχθρός της είναι ο άνδρας και πως η πάλη της πρέπει να στοχεύει απλά και μόνο στην απελευθέρωσή της από την ανδρική κυριαρχία και τα δεσμά της πατριαρχικής κοινωνίας.  Μια άλλη παρόμοια άποψη είναι αυτή που παρουσιάζει τον αγώνα της γυναίκας ως αποκλειστικά ατομική υπόθεση, και ο οποίος δικαιώνεται εκεί που εξασφαλίζει μια υψηλή θέση στην εργασιακή ιεραρχία, γίνεται επιχειρηματίας ή αναλαμβάνει υψηλά πολιτειακά αξιώματα κ.ο.κ.

Τέτοιες αντιλήψεις είναι εκτός από λανθασμένες και υπερβολικά επικίνδυνες για το ίδιο το γυναικείο κίνημα και τους αγώνες του.  Η 8η Μαρτίου θα πρέπει να είναι σημείο αναφοράς για περισυλλογή, σκέψη, αναδρομή της διαδρομής μας, ως γυναίκες αλλά και ως μητέρες, και του ρόλου μας, διαχρονικά, ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή της κατάλυσης όλων των εργασιακών κεκτημένων για τους συνανθρώπους μας. Είναι μια σημαντική μέρα για  να αναγνωρίσουμε τα προβλήματα και τις διακρίσεις που υφίστανται οι γυναίκες σε κάθε σημείο αυτού του κόσμου, αλλά  και να θυμηθούμε τα επιτεύγματα  κάποιων εξαιρέσεων, που κατάφεραν να υπερπηδήσουν τις προκαταλήψεις.

Της Ναταλένας Χαπέσιη