Σκεύη Κουκουμά, Γ.Γ ΠΟΓΟ: “Η 8η του Μάρτη δεν είναι γιορτή και δεν θα γίνει ποτέ γιορτή. Ήταν, είναι και θα είναι μέρα τιμής και αγώνων.”

thumbnail

Ομιλία Γ.Γ της ΠΟΓΟ, Σκεύης Κουκουμά στην εκδήλωση του Γυναικείου Κινήματος ΠΟΓΟ Λευκωσίας για την 8η του Μάρτη

Κυριακή 5 Μαρτίου 2017, Royal Hall Λευκωσία

Συντρόφισσες και Σύντροφοι

Φίλες και Φίλοι,

 

Θα ήθελα πριν προχωρήσω, να αξιοποιήσω τη σημερινή εκδήλωση και να απευθύνω από μέρους του Γυναικείου Κινήματος της ΠΟΓΟ ένα επιτακτικό μήνυμα προς την κυβέρνηση Αναστασιάδη σε σχέση με μια από τις πιο αποκρουστικές όψεις της ανισοτιμίας της γυναίκας: τη βία κατά των γυναικών. Τα περιστατικά βίας ενάντια στις γυναίκες παρουσιάζουν αυξητική τάση. Η Κύπρος έχει από τα χαμηλότερα ποσοστά καταδικών στην Ευρώπη και οι ποινές είναι ανεπαρκείς και μη αποτρεπτικές. Τα τελευταία 10 χρόνια 30 γυναίκες έχουν δολοφονηθεί από νυν και πρώην συντρόφους τους. Ποιος δεν θυμάται την μείωση της ποινής που επέβαλε το ανώτατο δικαστήριο σε βιαστές επειδή «δεν χρησιμοποιήθηκε υπέρμετρη βία». Ποιός δεν αγανάκτησε με την πρόσφατη μειωμένη ποινή που επιβλήθηκε σε ένοχο για υπόθεση σεξουαλικής κακοποίησης ανήλικου κοριτσιού; Και όμως η κυβέρνηση Αναστασιάδη και ο  αρμόδιος Υπουργός, ο κ. Ιωνάς Νικολάου βρίσκονται σε άλλη διάσταση. Επί τέσσερα χρόνια υπόσχονται ότι θα φέρουν στη βουλή να κυρωθεί η «Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης». Αυτή η Σύμβαση αποτελεί το πιο ολοκληρωμένο και εξελιγμένο νομικό εργαλείο για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών. Η κυβέρνηση Αναστασιάδη παρέλαβε από την προηγούμενη κυβέρνηση όλη την απαιτούμενη προεργασία που έπρεπε να γίνει για να ενταχθεί η Κύπρος στη Σύμβαση. Όμως, χρειάστηκαν δύο χρόνια για να προχωρήσει στην υπογραφή της και ακόμα περιμένουμε πότε θα γίνει το επόμενο βήμα, δηλαδή να καταθέσει νομοσχέδιο στη Βουλή για να γίνει επιτέλους νόμος και να εφαρμοστούν οι πρόνοιες της. Ο Υπουργός Δικαιοσύνης ουσιαστικά κοροϊδεύει και τη Βουλή, και τις γυναικείες οργανώσεις, και τις γυναίκες της Κύπρου. Η ΠΟΓΟ, λοιπόν, καλεί την κυβέρνηση Αναστασιάδη, αντί να εκδώσει μεθαύριο ανακοινώσεις και ευχολόγια για τη Μέρα της Γυναίκας, να φέρει στη Βουλή τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και ταυτόχρονα να εκπονήσει ένα νέο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Βία Κατά των Γυναικών.

Φίλες και φίλοι,

Η 8η του Μάρτη δεν γιορτάζεται με λόγια και ευχολόγια. Δεν είναι μέρα γιορτής για την ομορφιά και την ευαισθησία της γυναίκας. Η 8η του Μάρτη τιμάται με έργα, με δράση, με αγώνες. Για το Γυναικείο Κίνημα της ΠΟΓΟ και ευρύτερα για το Λαϊκό Κίνημα, η 8η του Μάρτη αποτελεί σταθμό για να τιμήσουμε τους αγώνες που δώσαμε, για να οργανωθούμε ενόψει των αγώνων που έχουμε μπροστά μας. Αυτή είναι η ιδεολογική και πολιτική παρακαταθήκη των εργατριών στα κλωστοϋφαντουργεία της Νέας Υόρκης που το 1857 συγκρούστηκαν με την εργοδοσία και την αστυνομία, για να απαιτήσουν ίσα δικαιώματα στη ζωή και στη δουλειά. Όσοι ισχυρίζονται ότι οι εκδηλώσεις για τη Μέρα της Γυναίκας ή ακόμα και αυτή η ύπαρξη των γυναικείων κινημάτων είναι ξεπερασμένη ή ότι αναπαράγει τα σεξιστικά στερεότυπα, αναποδογυρίζουν την πραγματικότητα που βιώνει η γυναίκα, και προπαντός η γυναίκα που προέρχεται από τα λαϊκά στρώματα. Γιατί, παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί τις τελευταίες δεκαετίες, η γυναίκα της Κύπρου αλλά και σε ολόκληρο το κόσμο συνεχίζει να βιώνει την ανισοτιμία σε χίλιες δυο μορφές και εκφάνσεις.

Φόρο τιμής και αλληλεγγύη πρέπει να εκφράσουμε στις γυναίκες  της Κύπρου, που το 1974 έγιναν αντικείμενο εξευτελισμού και κακοποίησης από τον Τούρκο κατακτητή. Τις γυναίκες που δεν μίλησε κανείς για όσα υπέστησαν. Κακοποιήσεις και βιασμούς, οι ελληνοκύπριες από τον κατοχικό στρατό και οι τουρκοκύπριες από τους φασίστες στη δική μας πλευρά.  Τις γυναίκες που τα ταμπού και ο στιγματισμός τις υποχρέωσε να βιώνουν καθημερινά τους εφιάλτες χωρίς να μιλήσουν ή να ζητήσουν βοήθεια και στήριξη από κανένα. Εμείς που αναδείξαμε αυτό το θέμα, καλούμε όποιαν έχει τη ψυχική δύναμη να μιλήσει και να αναζητήσει τη στήριξη μας, να είναι σίγουρη ότι θα είμαστε δίπλα της, αθόρυβα και με πλήρη εμπιστευτικότητα. Είναι υποχρέωση μας, έστω και 43 χρόνια μετά.

Δεν πρέπει κανένας και καμιά να ξεχνά ότι ζούμε σε ένα κόσμο, όπου 600 εκατομμύρια γυναίκες ζουν σε χώρες όπου η βία μέσα στην οικογένεια δεν θεωρείται έγκλημα. Ζούμε σε ένα κόσμο όπου πάνω από 200 εκατομμύρια γυναίκες στον κόσμο έχουν υποστεί το μαρτύριο του ακρωτηριασμού των γεννητικών τους οργάνων, που σήμερα λόγω της μετανάστευσης μπορεί να βρίσκονται και στη Κύπρο.  Κορίτσια λιθοβολούνται μέχρι θανάτου επειδή είχαν την ατυχία να πέσουν θύματα μαζικών βιασμών. Πάνω από 250 εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο αναγκάστηκαν να παντρευτούν σε ηλικία κάτω των 15 ετών. 100 εκατομμύρια γυναίκες λείπουν από τον πληθυσμό της Γης αφού σε δεκάδες χώρες η γέννηση ενός κοριτσιού θεωρείται κατάρα και έτσι τα θηλυκά έμβρυα απορρίπτονται ενώ τα θηλυκά βρέφη αφήνονται να πεθάνουν από πείνα. Αυτά όμως δεν συμβαίνουν μόνο στην Ασία και την Αφρική. Στην ήπειρο που ζούμε, την Ευρώπη που διατυμπανίζει τις αρχές και τις αξίες της, μία στις τρεις γυναίκες έχει υποστεί σεξουαλική ή φυσική βία και μία στις 20 γυναίκες της Ευρώπης έχει βιαστεί. Ζούμε ακόμα στον κόσμο όπου ο νέος Αμερικανός πλανητάρχης καταφέρεται χυδαιότατα και συστηματικά κατά των γυναικών, δικαιολογεί τη βία κατά των γυναικών και παίρνει μέτρα για να περιορίσει το δικαίωμα των γυναικών να αποφασίζουν για το σώμα τους. Χαρακτηριστική όμως είναι και η δήλωση Πολωνού Ευρωβουλευτή προχθές στο Ευρωκοινοβούλιο, ότι οι γυναίκες είναι πιο αδύνατες, πιο μικρές, λιγότερο έξυπνες και άρα πρέπει να πληρώνονται λιγότερα από τους άντρες. Ακόμα και σε δυτικές χώρες με ανεπτυγμένο το θεσμικό πλαίσιο, η γυναίκα συνεχίζει να κυριαρχεί στις στατιστικές για τη φτώχεια, την υποαπασχόληση, την ανεργία και τον κοινωνικό αποκλεισμό ενώ η εκλογή μιας γυναίκας στην ηγεσία ενός κράτους αντιμετωπίζεται ως εξαίρεση και όχι ως μια φυσιολογική εξέλιξη. Αυτά επιβεβαιώνουν ότι το ζήτημα της ανισοτιμίας των δύο φύλων είναι ένα βαθιά δομικό στοιχείο, ριζωμένο μέσα στην αδικία, την ανισότητα και την εκμεταλλευτική φύση του συστήματος που ζούμε.

Όλα αυτά εκφράζονται και στην καθημερινή ζωή της γυναίκας της Κύπρου. Στη δουλειά, στο σπίτι, στην οικογένεια, στον έρωτα, στην πολιτική, στην οικονομία, στην υγεία. Και, δυστυχώς, έχουμε μια κυβέρνηση που με τις πολιτικές της αποδεικνύει ότι όχι μόνο δεν έχει όραμα για τη βελτίωση της θέσης της γυναίκας, αλλά αντίθετα την επιδεινώνει καθημερινά.

  • Πρώτον. Όταν ο υπουργός Οικονομικών μιλά για success story, χιλιάδες γυναίκες σε όλη την Κύπρο ξέρουν ότι αυτές οι πολιτικές οδήγησαν σε κλείσιμο παιδοκομικών σταθμών, νηπιαγωγείων και κέντρων φροντίδας ηλικιωμένων και ΑμεΑ σε προσφυγικούς συνοικισμούς, πόλεις και χωριά, υποδομές που είναι απαραίτητες για την εργαζόμενη γυναίκα.
  • Δεύτερο. Χιλιάδες γυναίκες μονογονιοί είναι πνιγμένες στα δάνεια, στη φτώχεια, στον κίνδυνο των εκποιήσεων και την ανεργία. Όμως η κυβέρνηση Αναστασιάδη αρνείται να εισακούσει τις εισηγήσεις και τα αιτήματα του ΑΚΕΛ, της ΠΟΓΟ και του Συνδέσμου Μονογονιών.
  • Τρίτο. Παρά το ότι δεν καταγγέλλονται όλες οι περιπτώσεις, φαίνεται ότι δεκάδες εργοδότες απολύουν έγκυες ή αρνούνται να προσλάβουν νεαρές γυναίκες που βρίσκονται σε ηλικία που θα κάνουν παιδιά, προκειμένου να αποφύγουν να πληρώνουν την άδεια μητρότητας. Οι μισές καταγγελίες στην Αρχή Ισότητας αφορούν διακρίσεις λόγω φύλου. Καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση, για απόλυση εγκύων εργαζόμενων, για διακρίσεις λόγω μητρότητας, για διακρίσεις στην πρόσληψη και ανέλιξη. Στην Κύπρο το χάσμα αμοιβών μεταξύ αντρών και γυναικών βρίσκεται ακόμη στο 15%. Όμως η κυβέρνηση Αναστασιάδη είναι μια κυβέρνηση που υποτάσσεται στην εργοδοσία και δεν πρόκειται να συγκρουστεί με τις αυθαιρεσίες της που πλήττουν διπλά τις εργαζόμενες γυναίκες.
  • Τέταρτο. Οι γυναικολογικές κλινικές στα δημόσια νοσηλευτήρια είναι υποστελεχωμένες με αποτέλεσμα να βλέπουμε περιστατικά όπου στην Κύπρο του 21ου αιώνα μια έγκυος γυναίκα χάνει τη ζωή της επειδή δεν υπάρχει γυναικολόγος ή γυναικολογικό τμήμα κοντά της. Όμως η κυβέρνηση οδηγεί τα δημόσια νοσηλευτήρια στην οριστική κατάρρευση και ούτε έχει εισακούσει τα αιτήματα της ΠΟΓΟ και ευρύτερα των γυναικών της Κύπρου για μέτρα όπως η λειτουργία Κέντρου Μαστού και η προώθηση του εμβολιασμού για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
  • Πέμπτο. Εδώ και δύο χρόνια, η ΠΟΓΟ και το ΑΚΕΛ έχουμε πρωτοστατήσει για την κατάθεση πρότασης νόμου για τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας που διέπει τις αμβλώσεις και για την πλήρη κατοχύρωση των σεξουαλικών και αναπαραγωγικών δικαιωμάτων. Ο Δημοκρατικός Συναγερμός όμως δεν δείχνει έτοιμος να συγκρουστεί με τις αξιώσεις και τις αντιλήψεις του Αρχιεπισκόπου και των εκκλησιαστικών κύκλων που θέλουν να αποφασίζουν εκείνοι για το τι θα κάνει η γυναίκα με το σώμα της. Είναι οι ίδιοι που χαρακτηρίζουν την εξωσωματική αγωγή ως «μοιχεία» και προσπαθούν να μπλοκάρουν την εισαγωγή ουσιαστικής σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία.
  • Έκτο. Όλοι μιλούν για την ανάγκη αύξηση της γυναικείας συμμετοχής στα λεγόμενα κέντρα λήψης αποφάσεων. Όμως η κυβέρνηση του ΔΗΣΥ, εδώ και τέσσερα χρόνια, δεν κατάφερε να διορίσει παρά μόνο μία γυναίκα στο υπουργικό συμβούλιο και αυτό μετά από κατακραυγή, ενώ στις τελευταίες δημοτικές εκλογές δεν βρήκαν ούτε μία γυναίκα για να προτείνουν ως υποψήφια δήμαρχο.

Ο κατάλογος με τις «γαλάζιες αποτυχίες» στα θέματα γυναίκας και ισοτιμίας των φύλων θα μπορούσε να συνεχιστεί επί μακρόν. Όμως το ζητούμενο είναι τι πράττουμε εμείς. Τι κάνουμε εμείς ως γυναίκες, ως γυναίκειο Κίνημα της Κύπρου και της Αριστεράς. Παρά τις οργανωτικές και άλλες μας αδυναμίες ως Κίνημα, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η σημερινή γυναίκα στην συμμετοχή της στην πολιτική δράση, καταφέρνουμε να δυναμώνουμε την παρέμβαση και τους αγώνες μας. Τα τελευταία χρόνια δώσαμε βάρος στην επεξεργασία των αιτημάτων μας σε κάθε πρόβλημα που αντιμετωπίζει η γυναίκα της Κύπρου.

  • Αναπτύξαμε εκστρατεία για την Υγεία των Γυναικών, με αιτήματα και προτάσεις για τα θέματα καρκίνου, για την πρόληψη, για τις ανάγκες των γυναικολογικών τμημάτων κ.ο.κ.
  • Διαμορφώσαμε πλαίσιο αιτημάτων για την μονογονεϊκή οικογένεια για αναθεώρηση του οικογενειακού δικαίου και κοινωνική στήριξη των μονογονεϊκών οικογενειών.
  • Καταθέσαμε σε όλα τα δημόσια και ιδιωτικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης το αίτημα για θεσμοθέτηση Κώδικα Δεοντολογίας σε σχέση με την εικόνα που προάγουν για τη γυναίκα. Δεν είναι δυνατόν, να παρουσιάζονται ως πρότυπα της σύγχρονης γυναίκας τα τηλεοπτικά καλλιστεία που εξευτελίζουν τη γυναικεία υπόσταση και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Δεν είναι δυνατόν, διάφορες εκπομπές και διαφημιστικά μηνύματα να περνούν την εικόνα ότι το μόνο που πρέπει να ενδιαφέρει τις σύγχρονες γυναίκες είναι τα καλλυντικά, το κουτσομπολιό και η σόουμπιζ.
  • Εκπονήσαμε το Δεκάλογο Εισηγήσεων για τηνπροώθηση της ισοτιμίας των φύλων στην εκπαίδευση, ώστε οι νέες γενιές να διαπαιδαγωγούνται με τα ιδανικά της ισοτιμίας και του αλληλοσεβασμού των φύλων. Να ενθαρρύνονται μέσα από την παιδεία τα κορίτσια να συμμετέχουν ενεργότερα στη δημόσια ζωή και τα αγόρια στην οικογενειακή ζωή.
  • Αναπτύξαμε και καταθέσαμε ειδικές θέσεις για τα ιδιαίτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η γυναίκα με αναπηρίες,αρχίζοντας ένα γόνιμο διάλογο με την Κυπριακή Συνομοσπονδία Οργανώσεων Αναπήρων, τον οποίο θα πρέπει να συνεχίσουμε.
  • Μιλήσαμε για θέματα ταμπού στην κυπριακή κοινωνία, όπωςη πορνεία θέτοντας, με πολυσέλιδο κείμενο της ΠΟΓΟ προς την Επίτροπο Διοικήσεως, το ζήτημα στην πραγματική του διάσταση. Οι γυναίκες που βρίσκονται στην πορνεία πρέπει να προστατευτούν από τη βία, την κοινωνική περιθωριοποίηση τους, την εκμετάλλευση από κυκλώματα, τους κινδύνους στην υγεία τους. Ταυτόχρονα, ζητούμε να στηριχθούν οικονομικά, κοινωνικά και ψυχολογικά ώστε να φύγουν από την πορνεία. Καμιά γυναίκα δεν θέλει να πουλά το σώμα της.
  • Πρωτοστατήσαμε και θα συνεχίσουμε να πρωτοστατούμε στο θέμα της κατοχύρωσης των σεξουαλικών και αναπαραγωγικών δικαιωμάτων της γυναίκας και στην ανάγκη για σεξουαλική εκπαίδευση στα σχολεία.
  • Τέλος, αλλά ίσως το σημαντικότερο, η ΠΟΓΟ μαζί με το εργατικό κίνημα της ΠΕΟ, αλλά και ολόκληρο το Λαϊκό Κίνημα είμαστε η δύναμη που προτάσσουμε τον ταξικό χαρακτήρα του γυναικείου ζητήματος. Και για αυτό έχουμε ως αιχμή του δόρατος των αγώνων μας το αίτημα για ισότητα στη δουλειά και κοινωνική στήριξη της μητρότητας. Διεκδικούμε:
  • Στοχευμένα προγράμματα για την αναχαίτιση της γυναικείας ανεργίας, με πλήρεις, ασφαλείς και αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας και καταπολέμηση της ανισομισθίας.
  • Πλήρη εφαρμογή της ισότητας στην εργασία και πάταξη της εργοδοτικής αυθαιρεσίας προς τις έγκυες εργαζόμενες.
  • Επέκταση της άδειας μητρότητας και εφαρμογή σχεδίου πληρωμένης γονικής άδειας που να καλύπτει και τους δύο γονείς.
  • Κοινωνικές υποδομές που να στηρίζουν την εργαζόμενη μητέρα. Δημόσιους και προσιτούς σε όλους βρεφοκομικούς και παιδοκομικούς σταθμούς, ποιοτικούς και επαρκείς για τις ανάγκες όλων των τοπικών κοινωνιών της χώρας μας.

Φίλες και Φίλοι,

Το Γυναικείο Κίνημα της ΠΟΓΟ δεν είναι μόνο μια γυναικεία οργάνωση. Είναι ταυτόχρονα, ένα αριστερό πολιτικό κίνημα. Με ιστορία και μέλλον. Με μια καρδιά που χτυπά και πάλλεται με την καρδιά του λαού και της πατρίδας μας. Με τον πόθο της επανένωσης και της απελευθέρωσης της Κύπρου. Για αυτό σας καλούμε, όλες και όλους, να δώσουμε δυναμικό παρόν στη μεγάλη δικοινοτική κινητοποίηση που οργανώνουμε μαζί με τουρκοκυπριακές γυναικείες οργανώσεις την ερχόμενη Τετάρτη, 8 του Μάρτη με σύνθημα «Εμπρός για την Ειρήνη – Hade Baris». Μπορεί οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων να αποτυγχάνουν να βρουν τρόπους για να ξαναξεκινησει η διαδικασία των διαπραγματεύσεων, εμείς όμως, οι γυναίκες της Κύπρου που θέλουμε και παλεύουμε για τη λύση, έχουμε τον τρόπο για να διαδηλώσουμε τα οράματα μας για τη λευτεριά και την επανένωση. Και αυτός ο τρόπος είναι ο δρόμος των αγώνων, της δράσης, της λαϊκής κινητοποίησης, της ενότητας, της επαναπροσέγγισης, της αδελφοσύνης.

Φίλες και Φίλοι,

Μόνο με αγώνες φωτίζεται το πραγματικό μήνυμα της 8ης του Μάρτη. Η ηρωική απεργία που χάραξε την πορεία.  Η πορεία που έγινε Ιστορία. Η Ιστορία που φωτίζει και φωτίζεται με μια φλόγα που καίει ακόμα. Μια φλόγα φωτεινή και ζωντανή όπως το όραμα μας για μια νέα κοινωνία, την κοινωνία που θα είναι δίκαιη από τα θεμέλια της, την κοινωνία του μέλλοντος, όπου η κοινωνική ισότητα των ανθρώπων, η ισοτιμία των φύλων, η αλληλεγγύη και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια θα είναι η καθημερινότητα.  Θα είναι η ίδια η ζωή των ανθρώπων, αγοριών και κοριτσιών, γυναικών και ανδρών.

Η 8η του Μάρτη δεν είναι γιορτή και δεν θα γίνει ποτέ γιορτή. Ήταν, είναι και θα είναι μέρα τιμής και αγώνων. Αφετηρία πάλης για όσα δικαιούνται οι γυναίκες του λαού της Κύπρου και των λαών του κόσμου.

 

ΖΗΤΩ Η ΠΑΛΗ ΓΙΑ ΤΗ ΧΕΙΡΑΦΕΤΗΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΣΟΤΙΜΙΑ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ

 ΖΗΤΩ Η 8Η ΤΟΥ ΜΑΡΤΗ