Σκεύη Κουκουμά: Για να νικήσει η πάλη του λαού μας για επανένωση, δεν μπορεί να λείπει το άλλο μισό του λαού: οι Ελληνοκύπριες και οι Τουρκοκύπριες (7.3.2015)

Θα ήθελα να χαιρετίσω την σημερινή πρωτοβουλία της τοπικής οργάνωσης της ΠΟΓΟ στο Γέρι. Θα ήθελα επίσης να καλωσορίσω στην σημερινή εκδήλωση την Ντεριά Ντογούς και να την ευχαριστήσω για την αποδοχή της πρόσκλησης. Η Ντογούς τόλμησε στην καρδιά της κατοχής να μιλήσει την γλώσσα της αλήθειας για τον πόνο και το όνειδος που φέρνει μαζί του ο πόλεμος και το σοβινιστικό μίσος. Κόντρα σε όσους μας θέλουν να ζούμε χωριστά η Ντογούς τόλμησε να δηλώσει την πίστη της στην λύση και στην επανένωση του νησιού και του λαού μας.

Αξίζει και από αυτό το βήμα να επαναλάβω όσα είπαμε ως ΑΚΕΛ πριν μερικούς μήνες όταν ξέσπασαν οι χυδαίες και σεξιστικές επιθέσεις κατά της Ντεριά από τους πιο αντιδραστικούς κύκλους της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Χαιρετίσαμε το θάρρος της Ντεριά να μιλήσει για τους βιασμούς Ελληνοκυπρίων γυναικών που διέπραξε, ανάμεσα σε άλλα εγκλήματα, ο τούρκικος στρατός το καλοκαίρι του 1974. Όσοι από τους Ελληνοκύπριους όμως θέλουν πραγματικά να σταθούν αλληλέγγυοι στη Ντεριά πρέπει να να εμπνευστούν από το θάρρος της και να έχουν το ανάλογο τουλάχιστον θάρρος να μιλήσουν για όσα εγκλήματα βαραίνουν τους φασίστες της ελληνοκυπριακής κοινότητας. Να μιλήσουν για τις σφαγές των Τουρκοκύπριων άοπλων αιχμαλώτων στην Τόχνη. Να μιλήσουν για τις σφαγές 126 γυναικών και παιδιών στα τρία μαρτυρικά τουρκοκυπριακά χωριά, Αλόη, Σανδαλάρη και Μάραθα. Μόνο αν όλες και όλοι μας, πούμε την αλήθεια, όλη την αλήθεια και μόνο την αλήθεια, θα σπρώξουμε επιτέλους την Ιστορία μπροστά.

Πολλοί ίσως πουν ότι αυτά τα εγκλήματα δεν μπορούν να εξισωθούν με την εισβολή και την κατοχή της Τουρκίας, η οποία άλλωστε διαρκεί μέχρι σήμερα. Ίσως άλλοι να πουν ότι ακόμα και αν παραδεχτούμε όλοι αυτές τις αλήθειες, ακόμα και αν βελτιωθούν οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο κοινότητες, αυτό δεν σημαίνει ότι θα λυθεί το κυπριακό και θα φύγουν οι στρατοί και τα συρματομπλέγματα από το νησί. Ούτε βέβαια σημαίνει ότι θα εξαφανιστούν οι διαφορετικές θέσεις που μπορεί να υπάρχουν για διάφορες πτυχές του κυπριακού. Όλα αυτά είναι σωστά και για αυτό επιμένουμε ότι μόνο η συνολική πολιτική λύση του κυπριακού στη βάση αρχών, θα είναι η δικαίωση της Κύπρου. Εντούτοις, αν δεν ειπωθούν οι αλήθειες, αν δεν βάλουμε όλα τα κομμάτια της ιστορικής εικόνας στη σειρά, αν δεν αντιληφθούμε και εμείς (και κυρίως οι νεώτερες γενιές) ότι και οι δύο κοινότητες βυθίστηκαν στον πόνο και στο αίμα, τότε δεν θα καταλάβουμε ποτέ τι ακριβώς έγινε (και γιατί έγινε) ό,τι έγινε στην μαρτυρική μας πατρίδα.

Για αυτό, το Γυναικείο Κίνημα της ΠΟΓΟ στο μέτρο των δυνάμεων του, θα υψώνει τη φωνή του κόντρα στον εθνικισμό-σοβινισμό και θα επιμένουμε να λέμε τις αλήθειες. Για αυτό θα υψώνουμε τα χέρια μας, πάνω από το συρματόμπλεγμα και το κατοχικό τείχος και θα σηκώνουμε κοινή γροθιά με τις Τουρκοκύπριες αγωνίστριες της επανένωσης και της ειρήνης.

Είναι γνωστό ότι οι γυναίκες της Κύπρου βιώσαμε στο πετσί μας την τραγωδία του κυπριακού λαού. Η γυναίκα της Κύπρου υπέστη βιασμούς και ταπεινώσεις, όπως σε κάθε άλλη στρατιωτική σύρραξη που η σεξουαλική βία γίνεται όπλο και εργαλείο πολέμου. Ταυτόχρονα, η γυναίκα της Κύπρου έκλαψε τον άντρα της, τον αδερφό της, το παιδί της που χάθηκαν στα αιματοκυλίσματα που οργάνωσε ο ιμπεριαλισμός κι εκτέλεσε ο εθνικισμός σε βάρος της πατρίδας μας. Οι χιλιάδες γυναίκες που ντυμένες στα μαύρα και ξεριζωμένες από τα σπίτια τους, σήκωσαν μόνες τα βάρη της οικογένειας έγιναν η προσωποποίηση του κυπριακού δράματος. Είναι οι ίδιες που κράτησαν στην καρδιά τους τις φωτογραφίες των αγνοούμενων και κράτησαν αναμμένα τα καντήλια στους τάφους.

Όμως οι γυναίκες δεν ήταν απλώς παρούσες στα δράματα της κυπριακής ιστορίας. Οι γυναίκες της Κύπρου είχαν το δικό τους μερτικό στους αγώνες και στην πάλη για το ψωμί και τη λευτεριά.

Είμαστε εμείς – Ελληνοκύπριες και Τουρκοκύπριες –  που συμμετείχαμε στις μεγάλες απεργίες το 1938 και 1939 στα νηματουργία.

Είμαστε εμείς – Ελληνοκύπριες και Τουρκοκύπριες – που αγωνιστήκαμε με το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου, για την αποστράτευση και την επιστροφή των χιλιάδων Κυπρίων εθελοντών που πολέμησαν τον φασισμό.

Είμαστε εμείς – Ελληνοκύπριες και Τουρκοκύπριες – οι οποίες το 1945 αποτελέσαμε την κύρια δύναμη των απεργιακών αγώνων στα κουμποποιεία.

Είμαστε εμείς – Ελληνοκύπριες και Τουρκοκύπριες – οι οποίες  συμμετείχαμε αποφασιστικά στις μεγάλες απεργίες των Μεταλλωρύχων το 1948.  Δεν διστάσαμε ούτε στιγμή απέναντι στις κάννες των οπλών της αποικιακής αστυνομίας, στην βία, και στις φυλακίσεις. Και για αυτό νικήσαμε.

Είμαστε εμείς – Ελληνοκύπριες και Τουρκοκύπριες-  που οργανώσαμε τις μεγάλες κινητοποιήσεις για την Ειρήνη.

Είμαστε εμείς που διεκδικήσαμε και κερδίσαμε το αυτονόητο δικαίωμα μας να συμμετέχουμε με την ψήφο μας στις πρώτες πολιτειακές εκλογές της ανεξάρτητης Κύπρου το 1960.

Είμαστε εμείς –Ελληνοκύπριες και Τουρκοκύπριες- που πρωτοστατήσαμε στον αγώνα για την επαναπροσέγγιση με αμέτρητες πρωτοβουλίες και κοινές εκδηλώσεις για να φέρνουμε έστω και ένα μικρό βήμα πιο κοντά τις δύο κοινότητες.

Είμαστε εμείς – Ελληνοκύπριες και Τουρκοκύπριες- που επιμένουμε να παλεύουμε για μια Κύπρο χωρίς στρατούς και συρματοπλέγματα, χωρίς ξένες βάσεις και κατασκοπευτικούς μηχανισμούς. Που Παλεύουμε για να μην είναι ουτε το ΝΑΤΟ στην Κύπρο, ούτε η Κύπρος στο ΝΑΤΟ.

Είναι βέβαια αλήθεια ότι χρειάζονται πολύ περισσότερα να γίνουν και δεν πρέπει να είμαστε ικανοποιημένες ενόσω παραμένει το σημερινό διχοτομικό στάτους κβο. Και για αυτό η Διεθνής Μέρα της Γυναίκας προσφέρεται για να αναλογιστούμε ξανά τη θέση της σημερινής γυναίκας, πώς αντιλαμβανόμαστε τη γυναικεία ανισοτιμία και ποια είναι η πορεία του γυναικείου κινήματος για το μέλλον.

Τα προηγούμενα χρόνια δώσαμε μια σειρά από αγώνες για τα δικαιώματα της γυναίκας, για την ισότητα, για την ισοτιμία, για την κοινωνική μέριμνα, για την εξάλειψη της βίας ενάντια στην γυναίκα. Σήμερα βλέπουμε καθημερινά, μία προς μία αυτές τις κατακτήσεις να χάνονται. Η γυναικεία ανεργία και η ανισομισθία οξύνονται. Στέγες ηλικιωμένων και κρατικοί παιδικοί σταθμοί κλείνουν. Η βία ενάντια στις γυναίκες κλιμακώνεται επικίνδυνα. Οι εργασιακές σχέσεις μπορούν να συγκριθούν με τις περιόδους της δουλείας.

Θα πρέπει ταυτόχρονα να διερωτηθούμε αν αυτά αφορούν όλες μας. Είναι άραγε ίδια η ανισοτιμία που βιώνει μια σκληρά εργαζόμενη γυναίκα που δουλεύει 8ωρα, 10ωρα και 12ωρα, που αμείβεται κατά κανόνα λιγότερα από όσα της αναλογούν, που επιστρέφει στο σπίτι και έχει να φροντίσει το σπίτι και την οικογένεια, με μια γυναίκα από τις ανώτερες οικονομικές τάξεις η οποία έχει την πολυτέλεια ακόμα και να μην δουλεύει και έχει την οικονομική δυνατότητα για να αντεπεξέλθει στις πολλαπλές υποχρεώσεις μιας σύγχρονης γυναίκας; Άλλη ανισοτιμία βιώνει –αν βιώνει- μια κυρία της αστικής τάξης και άλλη ανισοτιμία υφίσταται η εργαζόμενη στα πολυκαταστήματα της Κύπρου όπου η κυβέρνηση Αναστασιάδη φιλελευθεροποίησε τα ωράρια με αποτέλεσμα να δουλεύουν ατέλειωτες βάρδιες. Η εργάτρια στα εργοστάσια. Η αγρότισσα στα χωράφια. Η μετανάστρια οικιακή βοηθός. Η μετανάστρια που πέφτει θύμα της σωματεμπορίας και της πορνείας. Αυτές είναι οι γυναίκες που σηκώνουν το κύριο βάρος της ανισοτιμίας των δύο φύλων.

Για αυτό το λόγο όποιος προσπαθήσει να αναλύσει τα μηνύματα της 8^ης του Μάρτη πέραν και έξω από το ταξικό περιεχόμενο της ημέρας θα καταλήξει σε απλά ευχολόγια χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο.

Οπόταν, όταν αυτές τις μέρες, θα ακούμε διάφορους και διάφορες να μιλούν για την ισοτιμία των φύλων, τα δικαιώματα της γυναίκας και της μητέρας, μπορούμε να ελέγξουμε την ειλικρίνεια και την αξιοπιστία τους αν τους ρωτήσουμε: Ποια είναι η στάση τους για την αύξηση της άδειας μητρότητας; Θα υποστήριζαν την αύξηση των μισθών στα γυναικεία επαγγέλματα ή θα μας πουν ότι θα πληγεί η ανάπτυξη όπως έλεγαν όταν η κυβέρνηση Χριστόφια αύξησε τον κατώτατο μισθό στα 900 ευρώ; Ποια είναι η στάση τους απέναντι στο μνημόνιο της ΕΕ-ΔΝΤ-κυβέρνησης Αναστασιάδη με όλα τα συνεπακόλουθα μέτρα, που τσακίζουν τα όνειρα των νέων γυναικών, των μητέρων και των συνταξιούχων; Υπάρχουν όμως και άλλα ερωτήματα: Μπορούμε για παράδειγμα ως γυναίκες να πανηγυρίζουμε για το ότι βρίσκονται γυναίκες στην ηγεσία της Γερμανίας ή στην ηγεσία του ΔΝΤ και να αποσιωπούμε ότι η πολιτική που πρεσβεύουν συνθλίβει τους εργαζόμενους και συνθλίβει διπλά τις γυναίκες εργαζόμενες;

Πρέπει ακόμα να απαντήσουν όσοι μιλούν για τα δικαιώματα και τη ζωή της γυναίκας, ποια είναι η στάση τους απέναντι στο ΝΑΤΟ, στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και στους επιθετικούς σχεδιασμούς της ΕΕ, οι οποίοι αιματοκυλίζουν τους λαούς σε πολέμους όπου κάθε (μα κάθε φορά) οι γυναίκες και τα παιδιά είναι τα πρώτα θύματα έστω και αν δεν βρίσκονται στα πεδία των μαχών; Το ΝΑΤΟ –στο οποίο η σημερινή κυβέρνηση της Κύπρου και όλα τα κόμματα πλην του ΑΚΕΛ θέλουν να μας εντάξουν- έχει αναπτύξει πρόγραμμα για τις γυναίκες επειδή ισχυρίζεται ότι η ισότητα των φύλων θα επιτευχθεί μόνο όταν οι γυναίκες συμμετέχουν ισότιμα στις στρατιωτικές επιδρομές που εξαπολύει ανά τον πλανήτη; Αλήθεια, τέτοια είναι η ισοτιμία που θέλουμε;

Αγαπητές Φίλες και Φίλοι

Το Γυναικείο Κίνημα της ΠΟΓΟ έχει καταθέσει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ένα συνολικό πλαίσιο διεκδικήσεων το οποίο ανάμεσα σε άλλα αφορούν σε :

• Στοχευμένα μέτρα για την αναχαίτισης της γυναικείας ανεργίας

• Αύξηση της άδειας μητρότητας και πληρωμένη γονική άδεια

• Δημόσιους και δωρεάν βρεφοκομικούς και παιδοκομικούς σταθμούς

• Τερματισμό των διαταγμάτων της κυβέρνησης για τα ωράρια των καταστημάτων στο λιανικό εμπόριο

• Αύξηση των επιθεωρήσεων στους χώρους εργασίας για την τήρηση των συλλογικών συμβάσεων.

• Περαιτέρω ανάπτυξη του κοινωνικού δικτύου που στηρίζει τη σύγχρονη γυναίκα με υποδομές φροντίδας των παιδιών και των ηλικιωμένων

• Να προωθηθεί απρόσκοπτα η Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση που θα διαπαιδαγωγεί τα παιδιά μας με τα ιδανικά της ισοτιμίας και του αλληλοσεβασμού των φύλων ενώ παράλληλα να εισάγει τη σεξουαλική αγώγη η οποία να είναι επιστημονικά θεμελιωμένη και παιδαγωγικά προσαρμοσμένη.

• Να προωθηθούν άμεσα μέτρα για τον Καρκίνο του Μαστού με τον τερματισμό της αναμονής για το τεστ Παπανικολάου, τη λειτουργία δύο ακτινοθεραπευτικών κέντρων και του Κέντρου Μαστού και την προώθηση πληθυσμιακού ελέγχου για τον εμβολιασμό όλων των κοριτσιών με το εμβόλιο κατά του καρκίνου του τραχήλου.

• Να υπογραφεί και να κυρωθεί άμεσα η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την Καταπολέμηση της Βίας Κατά των Γυναικών και να εκπονηθεί Εθνικό Σχέδιο Δράσης. Ας έχουμε κατα νου ότι το ζήτημα της βίας κατά των γυναικών, είναι η πιο αποκρουστική –αλλά και η πιο διαδεδομένη- μορφή καταπίεσης σε βάρος της γυναίκας.

Συντρόφισσες και Σύντροφοι

Το Κυπριακό ήταν και θα είναι προτεραιότητα για το γυναικείο κίνημα της Κύπρου, όπως πρέπει να είναι για κάθε Κύπριο. Είναι γενικά παραδεχτό ότι η σημερινή κατάσταση η οποία επικρατεί στις προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού δεν εξυπηρετεί το όραμα μας για την Κύπρο της Ειρήνης. Η χώρα παραμένει μια από τις πιο στρατιωτικοποιημένες περιοχές ολόκληρου του πλανήτη. Εκατομμύρια ευρώ δαπανώνται στους στρατιωτικούς εξοπλισμούς, ενώ θα μπορουσε μέσα από τη λύση και την αποστρατιωτικοποίηση όλα αυτά τα χρήματα να γίνουν κοινωνικές δαπάνες για το λαό, σχολεία, νοσοκομεία, πανεπιστήμια.

Δυστυχώς όμως, τα πράγματα βρίσκονται σε ένα εξαιρετικά δύσκολο και μάλλον επικίνδυνο μονοπάτι. Ακόμα και στο ανθρωπιστικό ζήτημα της εξακρίβωσης της τύχης των αγνοουμένων φαίνεται να υπάρχει μια στασιμότητα και να έχουν μειωθεί οι ρυθμοί ταυτοποίησης οστών. Οι δε συνομιλίες εδώ και δύο χρόνια παραπαίουν ενώ μετά τις ενέργειες της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας διακόπηκαν εντελώς. Στη δική μας εκτίμηση, η κύρια ευθύνη για τη διαίωνιση του Κυπριακού βρίσκεται στην επιμονή της Τουρκίας να διεκδικεί δικαιώματα επικυριαρχίας στην Κύπρο και να επιμένει στο δόγμα ότι στο νησί υπάρχουν «δύο λαοί» που θα ζουν σε «δύο κυρίαρχα κράτη». Πρέπει να γίνει από όλους, εντός και εκτός Κύπρου, κατανοητό ότι η Κύπρος θα είναι μια ανεξάρτητη, ελεύθερη, κυρίαρχη, ενωμένη και αποστρατιωτικοποιημένη πατρίδα χωρίς ξένους προστάτες, εγγυητές και μητέρες πατρίδες, κοινή πατρίδα για Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Η Κύπρος θα μείνει μια πατρίδα και οι Κύπριοι θα μείνουν ένας λαός.

Ταυτόχρονα, εμείς ως ΑΚΕΛ αντιπαλεύουμε και αυτούς στις δύο κοινότητες που είτε σηκώνουν τα λάβαρα του εθνικισμού, είτε μιλούν για εγκατάλειψη της λύσης ομοσπονδίας όσον αφορά τη συνταγματική πτυχή του κυπριακού. Ούτε η επιστροφή στο ενιαίο κράτος του 1960, ούτε η χαλαρή ομοσπονδία ή η συνομοσπονδία, είναι εφικτές ή αποδεκτές λύσεις. Το σημείο στο οποίο πρέπει και μπορούμε να συναντηθούμε όλες οι δυνάμεις που θέλουν την ειρήνη και την επανένωση είναι η λύση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, με μία κυριαρχία, μία διεθνή προσωπικότητα και μία ιθαγένεια και με πολιτική ισότητα όπως αυτή καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Εμείς ως ΑΚΕΛ θεωρούμε ότι πρέπει να εξευρεθεί ο τρόπος για να επαναρχίσουν οι συνομιλίες υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Και αυτός ο τρόπος δεν είναι άλλος από τον τερματισμό των τουρκικών παραβιάσεων των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, και παράλληλα με την αξιοποίηση των συγκλίσεων Χριστόφια-Ταλάτ και Χριστόφια-Έρογλου όσο αφορά την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου της χώρας, οι οποίες συγκλίσεις ρυθμίζουν το μεγαλύτερο μέρος του όλου θέματος. Πιστεύουμε δε ακράδαντα, ότι οι συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν μεταξύ Χριστόφια-Ταλάτ και στις άλλες πτυχές του Κυπριακού αποτελούν μια πολύτιμη βάση, την οποία πρέπει να αξιοποιήσουν οι σημερινοί ηγέτες των δύο κοινοτήτων.

Συντρόφισσες και Σύντροφοι

Για όσους και όσες πιστεύουμε στην επανενωμένη και ελεύθερη Κύπρο, στο κόσμο της κοινωνικής ισότητας και της ισότητας των φύλων, δεν έχουμε την πολυτέλεια να απογοητευόμαστε ή να κουραζόμαστε από τις δυσκολίες. Ο μόνος δρόμος που έχουμε είναι να παλεύουμε μέχρι την τελική δικαίωση και νίκη.

Οι γυναίκες πρέπει να είναι παρούσες και μαχητικές για περισσότερους λόγους. Για να υψωθεί αυτός ο ήλιος, ο ήλιος του σοσιαλισμού στον ουρανό του κόσμου, δεν μπορεί να λείπει το άλλο μισό του ουρανού που είναι οι γυναίκες. Για να νικήσουν οι αγώνες των εργαζομένων, δεν μπορεί να λείπει το άλλο μισό της τάξης μας που είναι οι εργαζόμενες. Για να νικήσει η πάλη της Κύπρου για ελευθερία και επανένωση, δεν μπορεί να λείπει το άλλο μισό του λαού μας, οι Ελληνοκύπριες και οι Τουρκοκύπριες.

Συνεχίζουμεμέχρι να βάλουμε τα συρματοπλέγματα μια για πάντα στα μουσεία και θα φτιάξουμε ένα μέλλον στο οποίο δεν θα ξανακλάψουν μάνες σκοτωμένων και αγνοουμένων^. δεν  θα χρειαστεί άλλες γυναίκες να γεννήσουν μέσα στα αντίσκηνα της προσφυγιάς.

 

Ένα μέλλον όπου οι Ελληνοκύπριες και οι Τουρκοκύπριες θα ξαναζυμώνουν μαζί το ψωμί της ζωής, όχι με τα δάκρυα και το αίμα της τραγωδίας, αλλά με το γέλιο, τη χαρά και τον τίμιο ιδρώτα του λαού μας.

Ένα μέλλον της Κύπρου όπου η πατρίδα μας θα ξαναγίνει ελεύθερη και ειρηνική και τούτη η γη θα είναι μάνα για όλα τα παιδιά του κυπριακού λαού. Ένα μέλλον που αφέντης τούτης της γης, δεν θα είναι ξένοι δανειστές, ξένοι κατακτητές, ξένοι προστάτες. αλλά ο Λαός της. Ο Λαός που την πότισε με το αίμα του και την ποτίζει με τον ιδρώτα του.

(Ομιλία Σκεύης Κουκουμά στην Εκδήλωση της ΠΟΓΟ Γερίου «Ελληνοκύπριες – Τουρκοκύπριες Κοινός Αγώνας», Αναγέννηση  Γερίου, 7/3/15 )