Ομιλία Σκεύης Κουκουμά Γ.Γ. ΠΟΓΟ στην εκδήλωση της ΠΟΓΟ Λευκωσίας για την 8η του Μάρτη (08.03.2013)
«Πόσο ευθύ, δίκαιο, δυνατό και διεισδυτικό είναι το πνεύμα που χάρισε η φύση στη γυναίκα! Κι αυτό το πνεύμα μένει αχρησιμοποίητο από την κοινωνία που το πετάει στα σκουπίδια, το συντρίβει, το σβήνει. Η πορεία της ανθρωπότητας προς την πρόοδο θα ήταν δέκα φορές πιο γρήγορη, αν η εξυπνάδα της γυναίκας αντί να περιφρονείται και να σκορπιέται άσκοπα, χρησιμοποιούνταν παραγωγικά». Αυτά τα λόγια του Ρώσου διανοούμενου επαναστάτη Τσερνιτσέφσκι αξίζει να επαναλαμβάνονται όχι μόνο στις επετείους της 8ης του Μάρτη. Αλλά κάθε μέρα που περνά χωρίς η ανθρωπότητα να έχει κάνει ζωή και πράξη την πραγματική ισοτιμία των φύλων.
Αγαπητές συναγωνίστριες, Αγαπητές φίλες και φίλοι,
Ας αναρωτηθούμε:
Γιατί στη νέα κυβέρνηση του τόπου δεν έχουμε ούτε μία γυναίκα; Δεν υπάρχει καμιά υποτίμηση, μας απαντούν. Απλώς έτυχε.
Γιατί ενώ οι γυναίκες είμαστε το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού μόνο 9 από τους 192 αρχηγούς των κυβερνήσεων του κόσμου είναι γυναίκες; Γιατί λιγότερο από το 20% των βουλευτών και κάπου στο 15% των υπουργών σε όλο τον κόσμο είναι γυναίκες; Θα αλλάξει με τον καιρό μας λένε. Φταίει και η γυναικεία ζήλια και οι γυναίκες που δεν ψηφίζουν γυναίκες, μας λένε.
Γιατί έγκυες εργαζόμενες απολύονται και νεαρές γυναίκες δεν προσλαμβάνονται από πολλούς εργοδότες; Γιατί προτιμούν να μην πληρώνουν άδειες μητρότητας και γονικής άδειας. Κι ας το λένε οι νόμοι και το εργατικό δίκαιο.
Γιατί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε αυτή την «οικογένεια των αξιών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» όπως λένε, οι αμοιβές των εργαζόμενων γυναικών είναι σταθερά γύρω στο 20% χαμηλότερες από ότι των ανδρών; Γιατί πρέπει να βρούμε τρόπους να ενθαρρύνουμε τους εργοδότες να πράξουν τα αυτονόητα, μας απαντούν.
Γιατί «η γυνή να φοβήται τον άνδρα» και να μην αγαπά ο ένας τον άλλο; Έτσι λέει η θρησκεία. Πίστευε και μη ερεύνα, μας λένε.
Γιατί 150 εκατομμύρια γυναίκες του κόσμου έχουν υποστεί το μαρτύριο του ακρωτηριασμού των γεννητικών τους οργάνων; Γιατί έτσι λέει το έθιμο, έτσι λέει η παράδοση.
Γιατί στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, «στη μητρόπολη της ελευθερίας» κάθε μέρα τρεις γυναίκες δολοφονούνται από το σύντροφό τους; Είναι θέμα οικογενειακό, προσωπικό, μην ανακατεύεστε, μας λένε.
Γιατί ένα κορίτσι 13 χρονών λιθοβολήθηκε μέχρι θανάτου; Γιατί τη βίασαν οκτώ άνδρες και μετά ήταν ντροπή για την οικογένεια της να συνεχίσει να ζει.
Γιατί το 70% των γυναικών του πλανήτη βίωσαν έστω και μια φορά κάποια μορφή βίας στη ζωή τους; Κάτι θα έχουν κάνει και οι ίδιες. Θα ντύθηκαν προκλητικά. Κατά βάθος θα τους άρεσε, μας λένε.
Γιατί 100 εκατομμύρια γυναίκες λείπουν από τον πληθυσμό της γης; Βρέφη που δολοφονήθηκαν ή αφέθηκαν να πεθάνουν και έμβρυα που αποβλήθηκαν μόλις εξακριβώθηκε το φύλο τους. Γιατί; Γιατί σε δεκάδες χώρες του κόσμου το να γεννηθείς γυναίκα είναι κατάρα και βάρος για την οικογένεια.
Γιατί οι γυναίκες, χωρίς να βρίσκονται στα πεδία των μαχών, αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων σε κάθε πόλεμο; Μην ανησυχείτε απαντά το ΝΑΤΟ. Φτιάχνουμε προγράμματα προώθησης των γυναικών ώστε να συμμετέχουν ισότιμα στα στρατηγεία των πολέμων και στις πολεμικές επιδρομές. Τέτοια ισότητα ονειρεύεται το ΝΑΤΟ.
Αγαπητές φίλες,
Αυτές οι απαντήσεις που ακούμε καθημερινά είναι τα προϊόντα ενός συστήματος που ζει και τρέφεται με τις ανισότητες, με την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, με την καταπίεση και τη βία, με την εμπορευματοποίηση των πάντων. Και είναι αλήθεια ότι αυτές οι απαντήσεις, αυτές οι αντιλήψεις είναι βαθιά ριζωμένες μέσα στις σύγχρονες κοινωνίες, μέσα στους θεσμούς και τις δομές της πολιτείας, μέσα στα μυαλά των ανθρώπων. Και πρέπει να παραδεχτούμε ότι δεν είναι μόνο στη συνείδηση των ανδρών που επιβιώνουν αυτές οι αντιλήψεις αλλά καταφέρνουν να περνούν και στις συνειδήσεις πολλών γυναικών.
Όμως εμείς, το Γυναικείο Κίνημα της ΠΟΓΟ απευθυνόμαστε πρώτα από όλα σε όλους και σε όλες που θέτουν αυτά τα ερωτήματα. Που προβληματίζονται, που αγανακτούν, που θλίβονται και που απογοητεύονται από το γεγονός ότι στον 21ο αιώνα η ισοτιμία των δύο φύλων παραμένει ακόμα όραμα και όχι πραγματικότητα. Σας καλούμε στον οργανωμένο αγώνα για να παλέψουμε, για να διεκδικήσουμε και να κερδίσουμε όσα δικαιούνται οι γυναίκες της Κύπρου. Ισότητα στη δουλειά και στην κοινωνία. Κοινωνικά προοδευτικά μέτρα για τη στήριξη της μητρότητας και της φροντίδας των παιδιών. Αποτελεσματική πολιτική του κράτους για την εξάλειψη κάθε μορφής βίας της γυναίκας. Παιδεία σύγχρονη και δημοκρατική, με προοδευτικές και ανθρώπινες αξίες.
- Διεκδικούμε ακόμα από τη νέα κυβέρνηση να συνεχίσει και να αναβαθμίσει τα στοχευμένα προγράμματα για αναχαίτιση της γυναικείας ανεργίας που εφαρμόστηκαν τα τελευταία χρόνια.
- Απαιτούμε να γίνει σεβαστή στην πράξη η αρχή της «ίσης αμοιβής για ίσης αξίας εργασίας», η άδεια μητρότητας, η γονική άδεια. Διεκδικούμε να αυξηθούν για να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες της εργαζόμενης γυναίκας.
- Ζητούμε να εφαρμοστεί πλήρως το πρώτο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Καταπολέμηση της Βίας στην Οικογένεια που εκπονήθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση και να διαμορφωθεί ένα νέο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Καταπολέμηση της Βίας κατά της Γυναίκας, σε όλες τις μορφές της.
- Ζητούμε να επισπευτεί η εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής αντιμετώπισης του Καρκίνου με προτεραιότητα: τη λειτουργία Κέντρου Μαστού, τον τερματισμό της αναμονής για το τεστ Παπανικολάου και την προώθηση ενός πληθυσμιακού προγράμματος ώστε όλα τα κορίτσια της Κύπρου να εμβολιαστούν δωρεάν με το εμβόλιο κατά του καρκίνου του τραχήλου.
- Θέλουμε να συνεχιστεί πλήρως η Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση με το προοδευτικό και δημοκρατικό της περιεχόμενο ώστε τα παιδιά μας να διαπαιδαγωγούνται με τις αρχές της ισοτιμίας και του αλληλοσεβασμού των φύλων, να μορφώνονται επιστημονικά για τη σεξουαλική αγωγή και τις σχέσεις των δύο φύλων.
- Ζητούμε ένα κώδικα δεοντολογίας για όλα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης σε σχέση με την εικόνα που αναπαράγουν για τη γυναίκα μέσα από τις εκπομπές, τα σήριαλ και διαφημιστικά μηνύματα. Η εικόνα της όμορφης, καλοντυμένης, άμυαλης γυναίκας που σφουγγαρίζει, σιδερώνει, μαγειρεύει, που ασχολείται μόνο με το κουτσομπολιό, το λάιφσταιλ και τα νύχια της, που αδιαφορεί για την πολιτική και τα κοινωνικά ζητήματα είναι μια εικόνα φτιαχτή και ψεύτικη. Δεν είναι έτσι οι γυναίκες. Δεν είναι έτσι τουλάχιστον οι γυναίκες του εργαζόμενου λαού, οι γυναίκες της καθημερινής πραγματικότητας, οι γυναίκες που εργάζονται σκληρά και όταν επιστρέφουν σπίτι έχουν άλλο ένα μεροκάματο με τις δουλειές του σπιτιού, με τη φροντίδα των παιδιών, των γονιών, των πεθερικών. Είναι οι γυναίκες που τις ρυτίδες τις έχουν για παράσημα ζωής και αγώνων και δεν τις σβήνουν με ακριβές πλαστικές. Είναι οι γυναίκες που ζουν την πραγματική ζωή και όχι τη ζωή των κουτσομπολίστικων εκπομπών. Οι γυναίκες της πραγματικότητας που συζητούν για τα προβλήματα της κοινωνίας και του κόσμου. Ανησυχούν για το μέλλον των παιδιών τους. Προβληματίζονται. Οργανώνονται. Διεκδικούν. Έτσι είναι οι γυναίκες και όχι όπως θέλουν να τις κάνουν τα κανάλια και το σύστημα.
Αγαπητές φίλες,
Πλέον στην κυβέρνηση του τόπου μαςδεν βρίσκονται οι προοδευτικές δυνάμεις, αλλά η συντηρητική δεξιά και ο κ. Αναστασιάδης. Και δυστυχώς τα πρώτα δείγματα γραφής μιλούν από μόνα τους. Μέχρι τις 28 του περασμένου Φλεβάρη η Κύπρος βρισκόταν στην 13η θέση του παγκόσμιου χάρτη για την συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική. Από την 1η του Μάρτη 2013, η Κύπρος είναι κάπου στην 100η θέση, κοντά στη Σαουδική Αραβία. Αναμένουμε ακόμα να δούμε κατά πόσο και πώς θα επηρεάσει την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και την πτυχή της ισοτιμίας των φύλων, η απαίτηση του Αρχιεπισκόπου και η συναίνεση του αρμόδιου Υπουργού για τη λεγόμενη «ελληνοχριστιανική παιδεία». Αναμένουμε ακόμα να δούμε πόσο αποτελεσματικά θα αντιδράσει μια δεξιά κυβέρνηση και ένας Υπουργός Εργασίας που είναι εργοδότης όταν η εργοδοσία θα καταπατήσει κεκτημένα των εργαζομένων και ειδικότερα της εργαζόμενης γυναίκας. Το Γυναικείο Κίνημα της ΠΟΓΟ δεσμεύεται και από αυτό το βήμα ότι θα κρίνει τη νέα κυβέρνηση από το έργο της. Θα παρακολουθεί στενά τις αποφάσεις και τις πράξεις της. Θα καταθέτει δημιουργικά εισηγήσεις και προτάσεις. Αλλά δεν πρόκειται να δεχθούμε αδιαμαρτύρητα κανένα άλλο πισωγύρισμα σε όσα αφορούν τη γυναίκα και την ισοτιμία των φύλων. Δεν πρόκειται να δεχθούμε κουτσούρεμα των εργατικών και λαϊκών κατακτήσεων για χάρη της λιτότητας και για χάρη της καλοπέρασης μιας χούφτας ολιγαρχών εντός και εκτός Κύπρου. Δεν θα σιωπήσουμε μπροστά στις επιβουλές της Τρόικας για να ξεπουληθεί το φυσικό αέριο, οι τηλεπικοινωνίες, ο ηλεκτρισμός και τα λιμάνια του τόπου στους μεγαλοκαρχαρίες του πλούτου. Και βέβαια, ας αναμένουν την αντίσταση των γυναικών της ΠΟΓΟ και ολόκληρου του Λαϊκού Κινήματος στα σχέδια για να ενταχθεί η Κύπρος στο Συνεταιρισμό για την Ειρήνη και στο ΝΑΤΟ, το οποίο όσο και να το μακιγιάρουν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο Υπουργός Εξωτερικών θα είναι αυτό που ήταν πάντα: ένα συνδικάτο των πολέμων και του αίματος, οι φονιάδες του λαού της Κύπρου και τόσων λαών του κόσμου.
Κι αυτό ας το έχουν υπόψη όλοι όσοι στοιχημάτιζαν ότι με τις προεδρικές εκλογές θα κατάφερναν να συρρικνώσουν την Αριστερά και να βγάλουν από τη μέση το Κόμμα της Εργατικής Τάξης και του Εργαζόμενου Λαού. Άδικα προσπάθησαν. Δοκίμασαν πολλοί να το κάνουν αυτό. Και μάλιστα ικανότεροι από τους σημερινούς πολέμιους του ΑΚΕΛ. Απέτυχαν όλοι. Γιατί όπως λέει ο ποιητής «τούτος ο Λαός αφέντη μου δεν παίρνει από λόγια»! Και τούτος ο λαός γνώρισε το ΑΚΕΛ μέσα σε καιρούς χαλεπούς, μέσα στις φουρτούνες της Ιστορίας και το καταξίωσε με τη μεγαλύτερη τιμή: του έδωσε τον τίτλο «το Κόμμα του Λαού»!.
Αγαπητές φίλες και φίλοι,
Σε τέτοιες επετείους στρέφουμε το βλέμμα και προς τα πίσω. Στην ένδοξη ιστορία του γυναικείου κινήματος. Στρέφουμε το βλέμμα στις 8η του Μάρτη του 1857 και στο αίμα των εργατριών στα ραφτάδικα της Νέας Υόρκης. Στην απεργία που χάραξε την πορεία. Στην πορεία που έγινε Ιστορία. Στην Ιστορία που φωτίζει και φωτίζεται με μια φλόγα που καίει ακόμα. Μια φλόγα φωτεινή και ζωντανή όπως το όραμα για τη νέα κοινωνία, την κοινωνία που θα είναι δίκαιη από τα θεμέλια της, την κοινωνία του μέλλοντος, το σοσιαλιστικό αύριο της ανθρωπότητας όπου η κοινωνική ισότητα των ανθρώπων, η ισοτιμία των φύλων, η αλληλεγγύη και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια θα είναι η καθημερινότητα. Θα είναι η ίδια η ζωή των παιδιών και των εγγονιών μας.
Η 8η του Μάρτη δεν είναι γιορτή και δεν θα γίνει ποτέ γιορτή. Ήταν, είναι και θα είναι μέρα τιμής και αγώνων. Αφετηρία πάλης για όσα δικαιούνται οι γυναίκες. Για το μέλλον που περιμένει το άλλο μισό της ανθρωπότητας. Για τον ήλιο που θα φωτίσει το άλλο μισό του ουρανού. Δεν περιμένουμε να μας ανοίξουν ιπποτικά τις πόρτες της πραγματικής ισοτιμίας και δημοκρατίας. Θα τις ανοίξουμε εμείς οι ίδιες με τους αγώνες μας.
Εμπρός λοιπόν! Να πυκνώσουμε τις γραμμές του δημοκρατικού, προοδευτικού γυναικείου κινήματος της Κύπρου!
Να κάνουμε το Γυναικείο Κίνημα της ΠΟΓΟ ακόμα πιο μαζικό, πιο δραστήριο, πιο αποτελεσματικό! Να το αναζωογονήσουμε με τις νέες γυναίκες της Κύπρου, με την ορμή και τις νέες ιδέες που φέρνει μαζί της η νέα γενιά!
Εμπρός να σηκώσουμε από πιο ψηλά τα λάβαρα της κοινωνικής ισότητας και της ισοτιμίας των φύλων!
ΖΗΤΩ Η 8Η ΤΟΥ ΜΑΡΤΗ