ΑΚΕΛ
ΠΕΟ
ΕΔΟΝ
Εφημερίδα ΧΑΡΑΥΓΗ
Παγκόσμια Δημοκρατική Ομοσπονδία Γυναικών
“Επιλέξαμε να βραβεύσουμε την Τουρκοκύπρια Δημοσιογράφο Sevgul Uludag και την Χριστίνα Παύλου Σολωμή Πατσιά. Δυο γυναίκες που αφοσιώθηκαν στις προσπάθειες για την διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων της Κύπρου.”
Φίλες και Φίλοι,
Αγαπητοί προσκεκλημένοι,
Από μέρους του Γενικού Συμβουλίου του Γυναικείου Κινήματος της ΠΟΓΟ, σας καλωσορίζω στην τελετή απονομής του 3ου Ετήσιου Βραβείου Γυναικείας Προσφοράς « Κατίνας Νικολάου – Κλειώς Χριστοδουλίδου».
Η διοργάνωση του Βραβείου Προσφοράς για τρίτη συνεχόμενη χρονιά μας γεμίζει σιγουριά και κρατά ζωντανή την ελπίδα μας για το μέλλον. Η προσπάθεια να επιλέξεις ανάμεσα σε δεκάδες γυναίκες οι οποίες με αυταπάρνηση αφοσιώθηκαν και δόθηκαν ολοκληρωτικά για ένα σκοπό είναι τρομερά δύσκολη. Γιατί είναι πολλές οι αφανείς αγωνίστριες και έχουν προσφέρει πολλά. Αρκετά από τα οποία εάν δεν γίνει συγκεκριμένη δουλειά, εκδηλώσεις, εκδόσεις, συνεντεύξεις δεν θα μείνουν στην ιστορία και κυρίως δεν θα μείνουν ως παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές. Και έχει ανάγκη η νέα γενιά του τόπου μας να γνωρίζει τους αγώνες των επώνυμων κι ανώνυμων αγωνιστριών. Τις γυναίκες πρότυπα που άνοιξαν δρόμους για τα δικαιώματα της γυναίκας που συγκρούστηκαν με το κατεστημένο για την καταπολέμηση της βίας, των διακρίσεων, της ανισοτιμίας. Γυναίκες που ψήλωσαν την σημαία της Κύπρου ψηλότερα και μπήκαν μπροστά στο κίνημα της επαναπροσέγγισης, στον αντικατοχικό αγώνα και στην προσπάθεια να ενώσουμε ξανά την πατρίδα μας. Γυναίκες που αψήφησαν τις «συστάσεις» φίλων και συγγενών και ηγήθηκαν στη συνδικαλιστική οργάνωση, στις απεργιακές κινητοποιήσεις και συγκρούστηκαν με την εργοδοσία. Γυναίκες που έταξαν τον εαυτό και την ενέργεια τους να επουλώσουν τις πληγές της Κύπρου.
Ταυτόχρονα μέσα από την θεσμοθέτηση του Βραβείου θέλουμε να κρατήσουμε ζωντανή στην μνήμη και στη συνείδηση τόσο της Αριστεράς όσο και της Κυπριακής κοινωνίας την ζωή και δράση δύο πρωτοπόρων γυναικών της κυπριακής Αριστεράς και του Γυναικείου Κινήματος, της Κατίνας Νικολάου και της Κλειώς Χριστοδουλίδου. Δυο γυναικών που ταύτισαν την ζωή και την πορεία τους με τους αγώνες του Λαϊκού Κινήματος και την δράση του Κομμουνιστικοού Κόμματος Κύπρου. Σε μια περίοδο που η οργάνωση και ο συνδικαλισμός για τις γυναίκες ήταν δέκα φορές πιο επικίνδυνος και τις έθετε στην περιθωριοποίηση.
Φίλες και Φίλοι
Θέλουμε να κρατούμε ζωντανή την ιστορία όσων γυναικών έζησαν ως πρωτοπόρες αλλά και να αναδείξουμε την ζωή εκείνων των πρωτοπόρων που ζουν σήμερα γιατί θεωρούμε το παράδειγμα τους εξαιρετικά αναγκαίο για όσα έχει μπροστά της σήμερα η σύγχρονη γυναίκα.
Γιατί παρά τα όσα βήματα έγιναν προς τα εμπρός, η γυναίκα παραμένει το πρώτο θύμα μιας άνισης και εκμεταλλευτικής κοινωνίας. Η σημερινή πραγματικότητα ιδιαίτερα με όσα ζήσαμε οι γυναίκες της Κύπρου τον τελευταίο χρόνο αποδεικνύουν γιατί πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα η οργάνωση, η ριζοσπαστικοποίηση του αγώνα μας και η κινηματική δράση για όλες όσες αναγνωρίζουμε τα προβλήματα.
- Αλήθεια πόσο πιστευτοί μπορεί να είναι όλοι όσοι μας επαναλαμβάνουν σε όλους τους τόνους την αναγκαιότητα της ποσόστωσης αλλά όταν καταρτίζουν οι ίδιοι την σύνθεση επιτροπών και Υπουργικών Συμβουλίων ξεχνούν ότι στην Κύπρο υπάρχουν ικανές, καταρτισμένες και έμπειρες γυναίκες για να συμμετέχουν; Πόσο πιστευτοί μπορούν θα είναι όταν τον ερχόμενο Μάρτη θα επαναλαμβάνουν φορτικά την προσήλωση τους στις πολιτικές ισότητας αλλά με τις πολιτικές τους η συμμετοχή της γυναίκας στην Κυβέρνηση συγκρίνεται με χώρες στις οποίες οι γυναίκες δεν έχουν κανένα πολιτικό δικαίωμα;
- Πως μπορούν να πείσουν τις εκατοντάδες γυναίκες θύματα εμπορίας για σεξουαλική εκμετάλλευση να εμπιστευτούν το σύστημα και τους θεσμούς όταν σε πρόσφατες συλλήψεις 3 από τους 5 ήταν Αστυνομικοί;
- Πως μπορούμε όλες εμείς να πειστούμε για την ετοιμότητα της Αστυνομίας να σημειώσει τομές και να σταθεί αποφασιστικά δίπλα από τις γυναίκες θύματα βίας όταν για 7 ολόκληρους μήνες δεν έχουν ακόμη ολοκληρώσει το πόρισμα για τις γυναικοκτονίες; Φανταστείτε ότι η διερευνητική για τον Συνεργατισμό εξέτασε την κατάσταση στον οργανισμό με βάθος 33 χρόνων και ολοκλήρωσε το πόρισμα εντός 8 μηνών. Τώρα που εξετάζονται τα κακώς έχοντα στο αστυνομικό σώμα, ο θεσμικός ρατσισμός τον οποίο καταγγείλαμε από την πρώτη στιγμή, η διαφορετική αντιμετώπιση των καταγγελιών όταν αυτές γίνονται από γυναίκες, από φτωχές γυναίκες και πόσο μάλλον όταν αφορούν φτωχές αλλοδαπές γυναίκες βλέπουμε την μια παράταση πάνω στην άλλη.
- Την ίδια ώρα που γυναίκες απολύονται ή δεν προσλαμβάνονται εξ αρχής γιατί οι εργοδότες κρίνουν ότι θα αποκτήσουν παιδί, όταν γυναίκες δουλεύουν ανασφάλιστες, αδήλωτες, χωρίς συλλογική σύμβαση, υπογράφοντας ατομικά συμβόλαια ακόμη και σε κλάδους με συλλογική σύμβαση υπό την δαμόκλειο σπάθη της ανεργίας και της φτώχειας βρέθηκαν Βουλευτές και Βουλευτίνες δυστυχώς να ακρωτηριάσουν πριν ακόμη συσταθεί ένα σώμα επιθεωρητών εργασίας που θα δρούσε για την πάταξη τέτοιων περιστατικών.
- Αλήθεια πόσο μακριά βρίσκονται από τα προβλήματα της σύγχρονης νεαρής μητέρας όσοι και όσες βλέπουν με απάθεια τους Βρεφονηπιακούς σταθμούς, τους παιδοκομικούς σταθμούς και τις στέγες ηλικιωμένων να κλείνουν;
- Πως μπορούν να εμφανίζονται ως πολέμιοι των στερεοτύπων όσοι και όσες επέτρεψαν την χρηματοδότηση του αντρικού ουροδοχείου σε σχήμα γυναίκας και τόσους μήνες μετά επιτρέπουν στην εταιρεία να μοστράρει ανενόχλητη το έμβλημα της Κυπριακής Δημοκρατίας; Δεν αντιλαμβάνονται ότι την δική τους απραξία την φορτώνονται χιλιάδες άντρες και γυναίκες που θέλουν να ζουν σε ένα κράτος χωρίς σεξισμό και διακρίσεις;
- Πως μπορούμε να βλέπουμε το μέλλον με ελπίδα όταν η Κυβέρνηση του τόπου έχει κουτσουρέψει την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την Βία κατά των Γυναικών. Όταν η Κυβέρνηση έχει ζητήσει εξαίρεση από την ευθύνη – η οποία της αναγνωρίζεται στην βάση της Σύμβασης – για αποζημίωση των θυμάτων βίας όταν αυτή έχει προκαλέσει σοβαρά ζητήματα υγείας και δεν υπάρχουν άλλοι πόροι. Τι νόημα έχει να μας λένε για κράτος πρόνοιας όταν θέλουν να αφήνουν αβοήθητες γυναίκες που τις άφησαν ανάπηρες και ανήμπορες από το ξύλο;
Όλα αυτά είναι που υπογραμμίζουν την ανάγκη να αναδεικνύονται καθημερινά οι γυναίκες που οργανώνονται, πρωτοπορούν, ριζοσπαστικοποιούνται, βγαίνουν μπροστά, βγαίνουν στους δρόμους , διεκδικούν και αγωνίζονται.
Φίλες και Φίλοι,
Φέτος το Εκτελεστικό Συμβούλιο της ΠΟΓΟ είχε για ακόμη μια χρονιά ένα δύσκολο έργο. Να επιλέξει μέσα από δεκάδες προσωπικότητες που έγραψαν και γράφουν ιστορία με την προσφορά τους. Επιλέξαμε να βραβεύσουμε την Τουρκοκύπρια Δημοσιογράφο Sevgul Uludag και την Χριστίνα Παύλου Σολωμή Πατσιά. Δυο γυναίκες που αφοσιώθηκαν στις προσπάθειες για την διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων της Κύπρου.
Η πρώτη τιμώμενη είναι η φίλη Sevgul Uludag. Τουρκοκύπρια δημοσιογράφος. Ακτιβίστρια της Ειρήνης, της Επαναπροσέγγισης, της συμφιλίωσης και της επανένωσης. Δεν υπάρχει περίπτωση κάποιος να ασχολήθηκε, να ενδιαφέρθηκε, να παρακολούθησε τις εργασίες και τις οργανωμένες προσπάθειες για να βρεθούν οι χώροι ταφής των Αγνοουμένων μας και να μην ήρθε σε επαφή με την Sevgul. Είναι μάλιστα πολλές οι περιπτώσεις των αγνοουμένων που βρέθηκαν ένεκα της αποφασιστικότητας και της επιμονής της Sevgul. Τα τελευταία 18 χρόνια έχει βάλει στόχο ζωής να βρει όσο περισσότερους αγνοουμένους μπορεί και να αποκαλύψει τις τραγικές τους ιστορίες. Έχει ταξιδέψει από την μια άκρη της Κύπρου στην άλλη για να εξετάσει πληροφορίες, να δει χώρους στους οποίους υπήρχαν υποψίες για ομαδικούς τάφους. Ταυτόχρονα δεν έμεινε μέxρι εκεί. Έφερε μαζί Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους συγγενείς αγνοουμένων βοηθώντας τους να κατανοήσουν την απώλεια και τον πόνο και στις δύο κοινότητες.
To 2008 της είχε απονεμηθεί το Βραβείο « Κουράγιο στην Δημοσιογραφία» από το Διεθνές Ίδρυμα Γυναικείων ΜΜΕ που εδρεύει στις Ηνωμένες Πολιτείες και έγινε η πρώτη Κύπρια που κερδίζει το βραβείο.
Τα τελευταία 13 χρόνια διατηρεί εθελοντικά μια «ανοιχτή τηλεφωνική Γραμμή» για όσους θέλουν ανώνυμα να δώσουν πληροφορίες τόσο για περιπτώσεις αγνοουμένων και πιθανών σημείων ταφής.
Για αυτή της την δράση έχει τιμηθεί μαζί με τον Μιχάλη Χριστοφίδη με το Βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη για το 2014 μετά και από πρόταση των Ευρωβουλευτών του ΑΚΕΛ Νεοκλή Συλικιώτη και Τάκη Χατζηγεωργίου ενώ ήταν υποψήφια και για το Νόμπελ Ειρήνης για το 2019.
Η Sevgul σε ένα βαθμό επαληθεύει το επιχείρημα ότι οι εθνικιστές ένθεν και ένθεν του συρματοπλέγματος ουδέποτε θέλησαν την ιστορική αλήθεια και προκειμένου να ολοκληρώσουν τα σχέδια τους για διαμελισμό της Κύπρου στοχοποιούν όποιον και όποια αγωνίζεται για την επανένωση. Για την δράση, την αρθρογραφία της, για την συμβολή της στο να γίνουν γνωστά τα εγκλήματα των εθνικιστών εις βάρος του Λαού μας, η Sevgul έχει στοχοποιηθεί τόσο από την τουρκοκυπριακή ακροδεξιά και τις εφημερίδες της όσο και από Ελληνοκύπριους οι οποίοι δεν δίστασαν ακόμη και να την προπηλακίσουν στα οδοφράγματα. .
Η δεύτερη τιμώμενη είναι η Χριστίνα Σολωμή Παύλου. Μια γυναίκα που έζησε στο πετσί της τα πάθη της εισβολής και της κατοχής. Δεκαπέντε του Αυγούστου του 1974 συνέλαβαν όλη την οικογένεια της στο σπίτι τους στην Κώμη Κεπήρ και τους μετέφεραν στο χωριό Γαλάτεια. Εκεί είδε για τελευταία φορά ζωντανούς τον αδερφό και τον πατέρα της. Το προσωπικό της δράμα την έφερε σε επαφή με την Sevgul με την οποία εργάστηκαν για αρκετό καιρό μέχρι να καταφέρουν να βρουν αξιόπιστες πληροφορίες. Κατάφεραν τελικώς να τους βρουν και να τους θάψουν στην προσφυγιά 43 χρόνια μετά τον Μάρτη του 2018.
Η Χριστίνα όμως δεν σταμάτησε εκεί. Δεν ήταν αρκετό ότι βρήκε τους δικούς της ανθρώπους. Δεν μπορούσε να σταματήσει στην δική της υπόθεση. Η απώλεια, τα αμέτρητα γιατί και κυρίως η επιμονή της ότι το μέλλον τούτου του τόπου μπορεί να είναι μόνο η επανένωση, ότι το μέλλον τούτου του Λαού μπορεί να είναι θετικό μόνο εάν ξανασμίξει συνέχισε τον αγώνα για τους αγνοούμενους.
Δεν είναι υπερβολή αλλά η ρεαλιστική απεικόνιση της δράσης τους να πούμε ότι σήμερα τιμούμε δυο γυναίκες – μια ελληνοκύπρια και μια τουρκοκύπρια – που φιλοδοξούν από μόνες τους να επουλώσουν πληγές 45 χρόνων. Να αγγίξουν εκείνο το κομμάτι της ιστορίας μας που χρησιμοποιείται επιλεκτικά κατά που συμφέρει του καθενός. Χωρίς περίεργες και ανιστόρητες εξισώσεις, αναδεικνύουν και παθιάζονται να πάρουν απαντήσεις στα συναισθηματικά φορτισμένα ερωτήματα των συγγενών είτε πρόκειται για τους Ελληνοκύπριους της Άσσιας είτε για τους Τουρκοκύπριους στην Αλόα και το Σανταλάρι.
Φίλες και Φίλοι,
Για χρόνια των δράμα των αγνοουμένων είχε χρησιμοποιηθεί από όσους ήθελαν και συνεχίζουν να θέλουν την Κύπρο μοιρασμένη και τον λαό της χώρια. Ο Ελληνοκυπριακός εθνικισμός και σοβινισμός ήθελε αυτά τα εγκλήματα να παραμείνουν καλά κρυμμένα βάζοντας συνεχώς το πρόσχημα – κάποιοι ευθέως στις ομιλίες και στα πάνελ συζητήσεων και άλλοι πλαγίως με γελοιογραφίες και ειρωνικά γραφήματα – ότι με αυτό τον τρόπο αποενοχοποιείται η Τουρκία και η κατοχή. Η αλήθεια όμως είναι ότι δεν ήθελαν να φορτωθούν οι μισαλλόδοξες ιδεολογίες τους τα αίσχη των δολοφονιών. Από την άλλη ο Τούρκικος Σοβινισμός και εθνικισμός επιδιώκει να αναδεικνύει τις δολοφονίες άμαχων τουρκοκυπρίων κρύβοντας βολικά την βαρβαρότητα του Τούρκικου Στρατού με τις εκτελέσεις, τις μετακινήσεις οστών, τους ομαδικούς τάφους και τους βιασμούς θέλοντας με αυτό τον τρόπο να πείσει ότι ο Τούρκικος στρατός θα πρέπει να συνεχίσει να εγγυάται την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων.
Οι Sevgul και η Χριστίνα γνωρίζουν ότι μόνο ο δρόμος της ιστορικής αλήθειας μπορεί να οδηγήσει στην αλληλοκατανόηση μεταξύ των δύο κοινοτήτων, να δημιουργήσει έδαφος για πραγματική συμφιλίωσης και να ανοίξει δρόμο για τον κοινό αγώνα για απελευθέρωση και επανένωση της πατρίδας μας.
Φίλες και Φίλοι,
Για μια ακόμη χρονιά επιλέγουμε να αποστασιοποιηθούμε από τα συνήθη και να παραφωνήσουμε, να προβάλουμε ως παράδειγμα τη γυναίκα των αγώνων, της ανιδιοτελούς προσφοράς, της θυσίας και της αυταπάρνησης. Επιλέγουμε να παρουσιάσουμε γυναίκες, που δεν προσδοκούν ανταλλάγματα για την προσφορά τους αλλά τους φτάνει και τους περισσεύει η ικανοποίηση και η ανακούφιση που δίνουν σε μάνες, παιδιά και αδέρφια όταν καταφέρνουν 45 χρόνια μετά να τους παραδώσουν τα οστά των συγγενών τους.
Sevgul και Χριστίνα,
Το δικό σας χρέος το τιμάτε καθημερινά. Υποχρέωση όλων των υπόλοιπων είναι να καταφέρουμε μέσα από την δική σας δουλειά να εμπνεύσουμε την νέα γενιά της Κύπρου.
Λεμεσός 18/12/2019