Άντρος Κυπριανού: Όταν η γυναίκα θεωρείτο απλώς μηχανή αναπαραγωγής, η Σοβιετική Ένωση αναγνώριζε και τιμούσε στην πράξη τους αγώνες και τη συμβολή της.

Ομιλία Γ.Γ. της Κ.Ε. ΑΚΕΛ Α. Κυπριανού στην εκδήλωση της ΠΟΓΟ για την 8η του Μάρτη (Λευκωσία 08.03.2012)

Από μέρους της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΕΛ απευθύνω θερμό χαιρετισμό στη σημερινή εκδήλωση της ΠΟΓΟ και μέσω της σε όλες τις γυναίκες της Κύπρου.

Η 8^η του Μάρτη δεν χαρίστηκε στις γυναίκες. Είναι μια μέρα που κατακτήθηκε από αυτές. Κατακτήθηκε με τους αγώνες τους και σφραγίστηκε με πολύ συγκεκριμένη ταυτότητα. Το 1857 οι εργάτριες στις ΗΠΑ οργανώθηκαν και βγήκαν στους δρόμους για να παλέψουν για τη ζωή και την αξιοπρέπεια. Η μέρα αυτή καθιερώθηκε ως μέρα της εργαζόμενης γυναίκας, για πρώτη φορά το 1909 με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ. Το 1911 υιοθετήθηκε από τη Σοσιαλιστική Διεθνή. Αρκετά χρόνια πριν ο ΟΗΕ θέσει υπό την αιγίδα του θέσει την 8η Μαρτίου ως Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας, η Σοβιετική Ένωση την είχε καθιερώσει ως Επίσημη Αργία.  Την εποχή που σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο η γυναίκα θεωρείτο απλώς μηχανή αναπαραγωγής, μια κούκλα προορισμένη  για το σπίτι, η Σοβιετική Ένωση έδινε στη γυναίκα θέση στην κοινωνία˙ αναγνώριζε και τιμούσε στην πράξη τους αγώνες και τη συμβολή της.

 Υπάρχει σήμερα νόημα να γιορτάζεται η μέρα της γυναίκας; Μήπως η επέτειος είναι απλώς μια καλή αφορμή για να διασκεδάσουν ξεφαντώνοντας οι γυναίκες;  Ή πρόκειται απλώς για την επέτειο ενός ξεχασμένου γεγονότος; Σήμερα οι γυναίκες ψηφίζουν, δουλεύουν, έχουν κοινωνική ζωή, τι άλλο θέλουν; Οι απαντήσεις σ΄ αυτά τα ερωτήματα είναι πολλές και ποικίλλουν ανάλογα με την πολιτική φιλοσοφία του καθενός.

Είναι γεγονός ότι είναι πολλές οι γυναίκες που αντιλαμβάνονται την 8^η Μαρτίου ως μέρα κατά την οποία απλώς διασκεδάζουν. Αυτή την αντίληψη επιχειρεί να καλλιεργήσει η ίδια η κοινωνία και η κυρίαρχη ιδεολογία της δεξιάς.  Ότι, δηλαδή οι γυναίκες γιορτάζουν την 8η του Μάρτη απλώς για να δείξουν ότι χειραφετήθηκαν φυλετικά.

Κάθε άλλο παρά έτσι είναι ή έτσι πρέπει να είναι.  Η γυναίκα βίωσε και στη δική μας αντίληψη, βιώνει ακόμα και σήμερα τη φυλετική καταπίεση. Κάποτε η γυναίκα δεν μπορούσε να ψηφίσει λόγω του φύλου της. Σήμερα αυτό δεν υφίσταται. Υπάρχουν όμως μύριες άλλες περιπτώσεις φυλετικής καταπίεσης στις σημερινές κοινωνίες. Δεν αναφέρομαι μόνο στις χώρες του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου αλλά και σ΄ αυτές του σύγχρονου δυτικού κόσμου. Η γυναίκα βίωσε και αναντίλεκτα εξακολουθεί να βιώνει μέχρι και σήμερα την ταξική καταπίεση. Βίωσε και εξακολουθεί να βιώνει την εκμετάλλευση από ένα σύστημα το οποίο αν δεν εκμεταλλευθεί, δεν επιβιώνει.

Η γυναίκα εξακολουθεί και σήμερα να αποτελεί αντικείμενο πολύμορφης εκμετάλλευσης. Είναι η εργαζόμενη που δουλεύει μέσα σε απάνθρωπες συνθήκες για ψίχουλα. Κατά την κοινωνία, είναι υποχρεωμένη αμέσως μετά τη δουλειά να πάει στο σπίτι της για να ξεκινήσει εκεί «δεύτερη βάρδια». Είναι η γυναίκα που μετατρέπει το κορμί της σε εμπόρευμα έτοιμο να πουληθεί για να ζήσει. Είναι η γυναίκα που βλέπει την εικόνα της να εκχυδαΐζεται καθημερινά ή και να ταλαιπωρείται μέσα από την αναπαραγωγή στερεοτύπων. Είναι η εργαζόμενη γυναίκα που αμείβεται λιγότερα σε σχέση με τους άνδρες συναδέλφους της. Είναι η έγκυος γυναίκα που απολύεται απλώς επειδή είναι έγκυος. Όλα αυτά και πολλά άλλα, συνιστούν τους λόγους για τους οποίους η 8^η του Μάρτη δεν είναι μέρα διασκέδασης. Είναι μέρα προσκλητήριο στις γυναίκες για να οργανωθούν και να παλέψουν για την κατάκτηση της θέσης που τους αξίζει στην κοινωνία.

Είναι γεγονός ότι όλοι σήμερα μιλούν ή γράφουν για την ισότητα ανδρών και γυναικών. Το ζήτημα είναι με ποια πείρα και με ποιο περιεχόμενο μιλά ο καθένας. Από ποια αφετηρία και με ποιο στόχο μιλά η κάθε πολιτική δύναμη γι΄ αυτά τα θέματα.

Το Κόμμα μας από τις αρχές του περασμένου αιώνα έδωσε ιδιαίτερη σημασία και συγκεκριμένο περιεχόμενο στο γυναικείο ζήτημα. Η εμφάνιση του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου και η δράση του ανάμεσα στο λαό, δημιούργησε τις προϋποθέσεις για να γεννηθεί και το γυναικείο κίνημα. Το βοήθησε να ορθώσει το ανάστημα του σε εποχές δύσκολες για τη γυναίκα, να οργανωθεί και να πετύχει κατακτήσεις γι΄ αυτήν. Οι γυναίκες της Κύπρου έγραψαν χρυσές σελίδες στην Ιστορία, με τη στράτευση τους στην πρώτη γραμμή των ταξικών αγώνων. Τα παραδείγματα είναι άπειρα. Από τα τσιφλίκια του Κύκκου, της Κολώνης και του Μενεού, στο κουμποποιείο της Λάρνακας, στους μεγάλους απεργιακούς αγώνες των μεταλλωρύχων, η γυναικεία φωνή ήταν στην πρώτη γραμμή˙ παρούσα και δυναμική. Εκείνη την εποχή, οι εργαζόμενες γυναίκες και οι αγρότισσες της Κύπρου, μέσα στα σκοτάδια της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης της αποικιοκρατίας, είδαν καθαρά τη φλόγα που φώτιζε το μέλλον. Είδαν ότι το δίκαιο τους μπορούν να το διεκδικήσουν μόνο παλεύοντας για το δίκαιο της τάξης τους. Αυτός ήταν και είναι και σήμερα ο στόχος του κυπριακού γυναικείου κινήματος.  Το μέσο τους για να τον πετύχουν ήταν και εξακολουθεί να είναι η οργανωμένη πάλη, για την ισότητα και την ισοτιμία. Ολόκληρη η ιστορία του Λαϊκού Κινήματος, η δράση του ΑΚΕΛ αλλά και η δράση της ΠΟΓΟ, αναδεικνύουν ότι η καταπίεση και η εκμετάλλευση των γυναικών δεν ήταν και δεν είναι θέμα μόνο κάποιων ξεπερασμένων νοοτροπιών μιας πατριαρχικής, ανδροκρατικής κοινωνίας.  Αλλά η απόρροια της παρουσίας της γυναίκας μέσα στο παρόν κοινωνικό- οικονομικό σύστημα.

Αυτός ακριβώς ο ορθός προσανατολισμός του αγώνα του γυναικείου κινήματος της Κύπρου, είναι που τον καθιστά επίκαιρο και αναγκαίο. Είναι γι΄ αυτό που η ΠΟΓΟ καλείται σήμερα να είναι έτοιμη για νέους αγώνες και κατακτήσεις. Το θετικό υπόβαθρο που δημιούργησε η Κυβέρνηση Χριστόφια με την πολιτική της για τις γυναίκες, προσφέρεται για να αναπτύξει η Οργάνωση τις δικές της πρωτοβουλίες και προτάσεις ώστε να γίνουν κι άλλα βήματα μπροστά.

Μέχρι σήμερα έγιναν πολλά από την Κυβέρνηση Δ. Χριστόφια για τις γυναίκες. Αυτό αποδεικνύεται, με την ανασκόπηση και μόνο ορισμένων παραδειγμάτων από τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν. Διαδοχικές αυξήσεις του κατώτατου μισθού που αφορούν τομείς στους οποίους απασχολούνται κυρίως γυναίκες, όπως για παράδειγμα πωλήτριες, βοηθοί σε παιδοκομικούς σταθμούς και φροντίστριες για ηλικιωμένους και άτομα με αναπηρίες. Αύξηση δόθηκε και στις οικιακές βοηθούς. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι επί διακυβέρνησης Χριστόφια το χάσμα στο μισθό ανδρών και γυναικών μειώθηκε κατά τέσσερις περίπου μονάδες. Σημαντικό έργο παράγεται από το Υπουργείο Εργασίας και στον τομέα της πάταξης της διάκρισης στην εργασία. Αυτό έγινε ιδιαίτερα επιτακτικό μετά την αύξηση των καταγγελιών για απολύσεις λόγω εγκυμοσύνης.  Είναι γι΄ αυτό το λόγο που τον περασμένο Απρίλη, τροποποιήθηκε η σχετική νομοθεσία, η οποία ενίσχυσε σημαντικά την προστασία των εγκύων γυναικών. Με αυτήν απαγορεύεται η απόλυση εγκύου μισθωτής από την αρχή της εγκυμοσύνης της μέχρι και τρεις μήνες μετά το πέρας της άδειας μητρότητας. Αυτά τα σημαντικά, ανάμεσα σε πολλά άλλα, συνιστούν πραγματική πρόοδο για τη γυναίκα του σήμερα. Είναι όμως διαχρονικό αξίωμα ότι τα δικαιώματα και οι κατακτήσεις κερδίζονται με αγώνες. Γι΄ αυτό είμαστε βέβαιοι ως ΑΚΕΛ ότι η ΠΟΓΟ δεν θα επαναπαυθεί, αλλά θα συνεχίσει να εργάζεται για τις εργαζόμενες, τις αγρότισσες, τις νέες, τις μετανάστριες και την κάθε γυναίκα που βιώνει την αδικία και την εκμετάλλευση.

Το γυναικείο κίνημα στην πορεία των χρόνων, δεν απουσίασε ποτέ από κανένα αγώνα του λαού μας. Μαχητική και ανυπότακτη η ΠΟΓΟ, στέκεται και στην πρώτη γραμμή του αγώνα του λαού μας για ειρήνη και επανένωση. Με εκδηλώσεις επαναπροσέγγισης, δυναμικές πορείες για την ειρήνη και την απαλλαγή της Κύπρου από ξένους στρατούς και βάσεις, οι γυναίκες της ΠΟΓΟ διεκδικούσαν και διεκδικούν το δίκαιο για το λαό μας και το μέλλον των παιδιών τους. Παράλληλα, με την αξιοποίηση των διεθνών της σχέσεων, διαφώτισε το διεθνές γυναικείο κίνημα και κέρδισε τη συνεπή και σταθερή του αλληλεγγύη.

Ειδικά σήμερα που οι εξελίξεις στο Κυπριακό προδιαγράφονται κρίσιμες, το γυναικείο κίνημα οφείλει να υψώσει τη φωνή του και να την ενώσει μαζί με τις δυνάμεις που παλεύουν για τη λύση του κυπριακού και την επανένωση του τόπου και του λαού μας. Το ζητούμενο είναι να στηριχθούν οι προσπάθειες που καταβάλλει ο Δ. Χριστόφιας στη βάση των διαχρονικών μας θέσεων. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αγωνίζεται με όλες του τις δυνάμεις για να κάμψει την τουρκική αδιαλλαξία. Αγωνίζεται με συνέπεια και αποφασιστικότητα για να φτάσουμε το συντομότερο δυνατό σε λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως αυτή καθορίζεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Λύση που να απαλλάσσει την Κύπρο από την κατοχή και να τερματίζει τον εποικισμό και τις όποιες ξένες εξαρτήσεις. Να επανενώνει την πατρίδα, το κράτος, και το λαό, τους θεσμούς και την οικονομία. Λύση που να αποκαθιστά και να διασφαλίζει τα βασικά δικαιώματα και ελευθερίες όλων των Κυπρίων.

Δυστυχώς, ο Πρόεδρος Χριστόφιας δίνει αυτό τον αγώνα σε ένα πολύ δύσκολο περιβάλλον. Έχει να αντιμετωπίσει την τουρκική αδιαλλαξία που τρέφεται από τη δύναμή της και τη στήριξη ή την ανοχή από τους ισχυρούς της συμμάχους. Δυστυχώς όμως, αντιμετωπίζει και προβλήματα στο εσωτερικό. Αντί να στραφεί η προσοχή όλων μας ενάντια στην τουρκική προκλητικότητα, κάποιοι επιλέγουν να στρέφονται ενάντια στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.  Έτσι, η πολυπόθητη ενότητα τορπιλίζεται συνεχώς με τοποθετήσεις τους που ξεχνούν, ή συνειδητά επιλέγουν να ξεχνούν πολλά πράγματα. Ξεχνούν πώς και γιατί δημιουργήθηκε το Κυπριακό. Ποιοί φέρουν την ευθύνη για την ύπαρξη του. Πώς και πότε έγιναν οι διολισθήσεις και σε ποια κατάσταση κλήθηκε ο Δ. Χριστόφιας να χειριστεί το Κυπριακό.  Μιλούν για απαράδεκτες τάχα υποχωρήσεις του Προέδρου Χριστόφια. Ας αναρωτηθούμε: πότε στ΄ αλήθεια έγιναν υποχωρήσεις; Τότε που τα είχαμε θέσει «όλα στο τραπέζι» και τα συζητούσαμε; Ή σήμερα που αν μη τι άλλο υπάρχει στο τραπέζι μόνο το συμφωνημένο πλαίσιο λύσης προς συζήτηση; Τότε που ακόμα και αυτή η ίδια η κυριαρχία ήταν προς διαπραγμάτευση; Αυτά που κάποιοι βάφτισαν σήμερα απαράδεκτες υποχωρήσεις δεν είναι τίποτε άλλο από αυτά που είχαν ήδη αποδεχτεί προηγούμενοι Προέδροι. Πολλά από αυτά μάλιστα ο Δ. Χριστόφιας πέτυχε να τα βελτιώσει. Χάριν όμως προεκλογικών σκοπιμοτήτων, κατηγορείται σήμερα για δήθεν «τουρκοποίηση» της Κύπρου. Τον κατηγορούν εκείνοι που στέγασαν τους πραξικοπηματίες που άνοιξαν την κερκόπορτα στον Αττίλα. Εκείνοι που στήριξαν την πορεία που μας οδήγησε σε πολύ αρνητικά δεδομένα.

Εκφράζουμε τη λύπη μας για τα αποτελέσματα της τετραήμερης συνεδρίας του Εθνικού Συμβουλίου. Σ΄ αυτήν αποδείχτηκε ότι εκείνοι που επιχειρούν να μας παραδώσουν μαθήματα δημοκρατίας και καταγγέλλουν προσπάθεια φίμωσης τους, τάχα, δεν αντέχουν στη διαφορετική άποψη. Θέλουν να προβαίνουν σε μονολόγους και να μην παίρνουν απαντήσεις στα όσα ατεκμηρίωτα, ισοπεδωτικά και απαράδεκτα λένε. Είναι λυπηρό γιατί στην πρόσφατη συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου επιχείρησαν και ένα βήμα παραπάνω. Να μετατρέψουν το Εθνικό Συμβούλιο από σώμα συμβουλευτικό, σε σώμα λήψης αποφάσεων. Μετά που καταστρατήγησαν τους θεσμούς μετατρέποντας τη Βουλή σε κυβερνώσα, επεδίωξαν να κάνουν το ίδιο και με το Εθνικό Συμβούλιο δείχνοντας στην πράξη ποιος είναι ο σεβασμός τους στους θεσμούς.

Την ίδια στιγμή, εξακολουθούν να επιμένουν σε απόσυρση προτάσεων από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Για χάρη προεκλογικών σκοπιμοτήτων, έχει ευθυγραμμιστεί πλήρως μαζί τους και ο ΔΗΣΥ. Θα επαναλάβουμε ότι διαφωνούμε με την κριτική που ασκούν στην ουσία των θέσεων του Προέδρου της Δημοκρατίας. Τους καλούμε όμως να αναλογιστούν ποιόν εξυπηρετεί η πρόταση τους τόσο επικοινωνιακά όσο και σ΄ ότι αφορά την τακτική. Η Τουρκία προσπαθεί να πείσει τη διεθνή κοινότητα ότι ελληνοκύπριοι και τουρκοκύπριοι δεν μπορούν να συμφωνήσουν μόνοι τους. Αυτό το επιδιώκει για να απαιτήσει από τη διεθνή κοινότητα να μας επιβάλει λύση. Υπενθυμίζουμε ότι ο Γ.Γ. του ΟΗΕ ξεκαθάρισε ότι κάτι τέτοιο δεν θα γίνει.  Η πρόταση τους ενισχύει ή αποδυναμώνει την τουρκική προπαγάνδα; Δυστυχώς την ενισχύει σε μεγάλο βαθμό.  Υπάρχει όμως και μια άλλη πτυχή. Οι προτάσεις τις οποίες απαιτούν από τον Πρόεδρο να αποσύρει, δεν γίνονται αποδεχτές από την τουρκική πλευρά˙ είναι άξιον απορίας γιατί, αφού συνιστούν προδοτικές υποχωρήσεις, τάχα, του Δ. Χριστόφια. Υπάρχει όμως και μια άλλη πτυχή. Για αυτή της τη στάση η τουρκική πλευρά είναι εκτεθειμένη διεθνώς. Τι ζητά η αντιπολίτευση από τον Δ. Χριστόφια να πράξει; Να τις αποσύρει για να κατηγορεί εμάς η διεθνής κοινότητα. Να τις αποσύρει για να βγάλει την τουρκική πλευρά από τη δύσκολη θέση. Κάτι ανάλογο συνέβηκε και το 1992. Τότε ο ΔΗΣΥ ήθελε πάση θυσία να κερδίσει την εξουσία και έκανε στροφή 180 μοιρών. Αποτέλεσμα ήταν να πάρει την εξουσία από το Γ. Βασιλείου, να βγάλει την τουρκική πλευρά από τη δύσκολη θέση και να θέσει την ελληνοκυπριακή κοινότητα σε τυχοδιωκτικές περιπέτειες. Σήμερα το σκηνικό επαναλαμβάνεται. Βλέπουμε τον κ. Αναστασιάδη και το ΔΗΣΥ να βρίσκονται στο ίδιο χαράκωμα με κόμματα που δεν αποδέχονται τη λύση ομοσπονδίας. Γιατί άραγε; Προεκλογικές μεταλλάξεις η απάντηση.

Ας μην επιτρέψουμε λοιπόν επανάληψη παρόμοιων καταστάσεων. Ως ΑΚΕΛ θα εξακολουθήσουμε να στηρίζουμε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας γιατί διαπραγματεύεται στη βάση των Συμφωνιών Υψηλού Επιπέδου, των σχετικών Ψηφισμάτων του ΟΗΕ, του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου. Γιατί λειτουργεί με βάση τις πρόνοιες του Κοινού Ανακοινωθέντος του Εθνικού Συμβουλίου του Σεπτεμβρίου του 2009. Το ΑΚΕΛ εξακολουθεί να επιμένει ότι το μέλλον της Κύπρου και του λαού μας είναι αβέβαιο χωρίς τη λύση του Κυπριακού προβλήματος. Γι΄αυτό θα συνεχίσουμε να απλώνουμε το χέρι προς τα ελληνοκυπριακά κόμματα και προς τους τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας με την ελπίδα ότι θα αγωνιστούμε όλοι μαζί για να αρθεί η κατοχή και να επανενωθεί ο τόπος μας.

Για το ΑΚΕΛ, η σημερινή μέρα είναι μέρα ανανέωσης της υπόσχεσης για νέους αγώνες για τη γυναίκα. Είναι όμως και μέρα τιμής. Αποτίουμε φόρο τιμής στις εκατοντάδες επώνυμες και ανώνυμες γυναίκες που πύκνωσαν τις γραμμές του γυναικείου κινήματος. Που δυνάμωσαν τους αγώνες και τη φωνή του. Στις γυναίκες που ύψωσαν τη γροθιά τους μέσα στα χωράφια και στα εργοστάσια. Στις γυναίκες που στάθηκαν πρόσωπο με πρόσωπο απέναντι από τους απεργοσπάστες. Απέναντι από τους αποικιοκράτες όταν εκείνοι επιχειρούσαν να καταπνίξουν τον αντιαποικιακό αγώνα του λαού μας. Όταν έριξαν το ΑΚΕΛ στην παρανομία.  Αποτίουμε φόρο τιμής στις γυναίκες που δακρύζουν ασταμάτητα για τον αγνοούμενο ή νεκρό  πατέρα, σύζυγο, γιο και αδελφό εδώ και 38 ολόκληρα χρόνια. Αποτίουμε φόρο τιμής σε όλες τις γυναίκες της γης, που πλήρωσαν με τη ζωή τους και τη ζωή των παιδιών τους την πίστη τους σε ένα καλύτερο μέλλον.

Σε όλες αυτές τις γυναίκες, στο οργανωμένο γυναικείο Κίνημα της Κύπρου δίνουμε τη διαβεβαίωση ότι το ΑΚΕΛ δεν θα πάψει να βρίσκεται στο πλευρό τους, πολύτιμος συμπαραστάτης και αλληλέγγυος σύντροφος στους αγώνες τους.

Όμως θα πρέπει πρώτα και οι ίδιες οι γυναίκες να κάνουν βίωμα τα λόγια του Παλαμά:

Γυναίκα, αν θες αντρίκεια να δουλέψεις
για τον ξεσκλαβωμό σου, δε σε φτάνει
να κάψεις, να σκορπίσεις, να ξοδέψεις
Μέσα σου πρώτα κάψε
το τριπλό ξόανο που τους δούλους κάνει.

Συνήθεια, Κέρδος, Πρόληψη.

Και σκάψε,
και του παλιού καιρού τα παραμύθια,
κι ας είν’ όμορφα, μια για πάντα θάψε.