Από μέρους της ΚΕ του ΑΚΕΛ εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες του 13ου Συνεδρίου της Οργάνωσης σας. Κάθε Συνέδριο της ΠΟΓΟ είναι σημαντικό. Αυτό όμως σηματοδοτεί την αφετηρία για μια νέα προσπάθεια που φιλοδοξεί να ανεβάσει την Οργάνωση σας πιο ψηλά και να οδηγήσει το γυναίκειο κίνημα της Κύπρου πιο μπροστά.
Ζούμε σε μια χώρα όπου ο Πρόεδρος της με έκπληξη διαπιστώνει ότι «και οι γυναίκες σκέφτονται» ενώ στο Υπουργικό της Συμβούλιο συμμετέχει μόλις μια γυναίκα. Ζούμε σε μια χώρα όπου η Εκκλησία της αρνείται να αποδεχτεί ότι οι γυναίκες έχουν δικαίωμα να ορίζουν οι ίδιες το κορμί τους. Ζούμε σε μια χώρα που οι βουλευτές της συμπεριφέρονται σε γυναίκες συναδέλφους τους με χυδαίο σεξισμό. Άλλες φορές καμαρώνουν ότι αγόρασαν κάποτε υπηρεσίες πορνείας ενώ άλλες κατεβάζουν εμπνευσμένες προτάσεις για έλεγχο των κοριτσιών των ροζ αγγελιών για αφροδίσια νοσήματα. Ζούμε σε μια χώρα όπου η πλειοψηφία των μέσων ενημέρωσης αντικρίζει τη γυναίκα ως ένα κομμάτι κρέας το οποίο κατατάσσει αναλόγως: όμορφο, άσχημο, ανορεξικό, καμπυλωτό και ούτω καθεξής.
Ζούμε σε μια χώρα όπου η κυρίαρχη ιδεολογία ανέχεται τη γυναίκα στη δημόσια ζωή μόνο αν αυτή περιορίζεται στη θερμοκοιτίδα των κοσμικών σελίδων ή στη φιλανθρωπία. Ζούμε σε μια χώρα όπου θα ακουστεί το «ας πρόσεχε» για το θύμα του βιασμού, το «καθόταν άσεμνα» για το θύμα της σεξιστικής επίθεσης, το «μη νομίζεις και αυτές αρέσκονται σε αυτό» για το θύμα της εμπορίας λευκής σαρκός, το «ας κάτσουν σπίτι τους» για τις γυναίκες που τολμούν να διεκδικούν τα δικαιώματα της.
Το καθεστώς του Μεταξά στην Ελλάδα τον προηγούμενο αιώνα φρόντιζε να νουθετεί τις γυναίκες ότι είναι τριπλή η αποστολή τους: χρήσιμη σύζυγος, καλή μητέρα και χαρούμενο στολίδι του σπιτιού. Ήδη η πρωτοστασία της γυναίκας στις απεργίες και στις φυλακίσεις σημαίνει την απομάκρυνση της από τη σεμνότητα, τη φινέτσα και τη γοητεία. Αυτή είναι η πιο συντηρητική, η πιο αντιδραστική αντίληψη για τη γυναίκα, την οποία δυστυχώς συναντούμε συχνά στον τόπο μας και από πρόσωπα σε δημόσια αξιώματα. Θα έλεγε κανείς ότι σε πολλές περιπτώσεις αποδεικνύεται στον τόπο μας ότι οι δυνάμεις της συντήρησης δεν κατάφεραν να κάνουν ούτε ένα βήμα μπροστά για τη γυναίκα αν και πέρασαν από τότε τόσες δεκαετίες.
Όλα αυτά και άλλα πολλά συμβαίνουν στο επίπεδο του συμβολισμού στα γυναικεία ζητήματα. Άλλα τόσα δεν πρέπει να περνούν απαρατήρητα. Αυτά και άλλα πολλά όπως η εμπορική εκμετάλλευση της εικόνας της γυναίκας, μέσα από δήθεν ψυχαγωγικά σόου που δίνουν το μήνυμα ότι η γυναίκα είναι κάποια, αν είναι απλώς μια όμορφη γλάστρα που περιφέρει το κορμί της.
Στο επίπεδο της πράξης τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα. Ο Εθνικός Φορέας Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής υπολειτουργεί και κατά συνέπεια απουσιάζει το ανάλογο Σχέδιο Δράσης. Επιπλέον, σήμερα η Κύπρια εργαζόμενη βλέπει τα δικαιώματα της να συρρικνώνονται δραματικά. Μισθοί και συλλογικές συμβάσεις ακρωτηριάζονται από τους εργοδότες με τις ευλογίες της Κυβέρνησης. Οι υποδομές κοινωνικής φροντίδας, όπως οι παιδικοί σταθμοί και οι στέγες ηλικιωμένων, διακόπτουν τη λειτουργία τους. Η πολιτική των ωραρίων που εφάρμοσε η κυβέρνηση αναγκάζει την κάθε εργαζόμενη να δουλεύει μερόνυχτα δίχως να μπορεί να αφιερώσει χρόνο στην οικογένεια ή στην όποια άλλη δραστηριότητα. Σήμερα η Κύπρια γυναίκα δεν μπορεί να περιμένει πολλά από τη δημόσια υγεία. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση γυναίκας που έχασε το παιδί της επειδή δεν υπήρχε γυναικολογικό τμήμα και γυναικολόγος στο νοσοκομείο. Έχει επίσης ανασταλεί επ΄αόριστον η λειτουργία των ακτινοθεραπευτικών κέντρων, όπως γενικότερα έχει μπει στις καλένδες η ολοκληρωμένη στρατηγική για τον καρκίνο η οποία θα έπρεπε και θα μπορούσε να παρέχει δίχως καθυστέρη πρόσβαση στην εξέταση για το τεστ Παπανικολάου, προώθηση του εμβολιασμού κατά του καρκίνου του τραχήλου και άλλα πολλά.
Όλοι αυτοί αλλά και άλλοι πολλοί είναι οι λόγοι που πρέπει να ωθούν τις γυναίκες κάθε ηλικίας, αλλά ιδιαίτερα τις νέες γυναίκες να οργανωθούν στο γυναικείο κίνημα. Να οργανωθούν στην ΠΟΓΟ, μια οργάνωση που άνοιξε τους ορίζοντες για τη γυναίκα της Κύπρου. Η ΠΟΓΟ πέτυχε να βγάλει τη γυναίκα στο προσκήνιο στον τόπο μας σε εποχές που η γυναικεία δράση θεωρείτο από πολλούς σκανδαλώδης. Και όμως με τη δύναμη της ΠΟΓΟ οι γυναίκες του τόπου οργανώθηκαν στο προοδευτικό γυναικείο κίνημα και πέτυχαν πολλά αντιπαλεύοντας τη σεξιστική και την ταξική καταπίεση. Σήμερα καλούνται να δώσουν νέους αγώνες. Γι΄αυτό η ΠΟΓΟ οφείλει να συνεχίσει με την ίδια αποφασιστικότητα και μεθοδικότητα τους αγώνες της, εντός και εκτός Κύπρου, για να πετύχει την πραγματική καταξίωση της γυναίκας. Ευχή και ελπίδα μου είναι ότι θα το καταφέρει μέσω και των οργανωτικών ανακατατάξεων που έγιναν και γίνονται αλλά και μέσω της πολιτικής καθημερινής δουλειάς της.
Το ΑΚΕΛ είναι και θα είναι πάντα στο πλευρό της ΠΟΓΟ και θα στηρίζει τα αιτήματα της με όλες του τις δυνάμεις. Το ΑΚΕΛ είναι και θα είναι πάντα στο πλευρό της γυναίκας. Της εργαζόμενης, της νέας, της αγρότισσας, της μετανάστριας, της γυναίκας- θύμα των εμπόρων.
Αυτό το αποδεικνύουμε και εντός και εκτός Βουλής μέσω ενεργειών και πρωτοβουλιών που αναλαμβάνουμε. Παράδειγμα, η πρόταση νόμου που καταθέσαμε για τους μονογονιούς και τη στήριξη τους. Για τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας για τις αμβλώσεις αλλά και οι εισηγήσεις μας για ριζική αναθεώρηση του οικογενειακού δικαίου, ώστε η νομοθεσία να αντιμετωπίζει τις σημερινές συνθήκες και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της μονογονεϊκής οικογένειας να επιβιώσει κοινωνικά και οικονομικά.
Η δράση της ΠΟΓΟ δεν ήταν ποτέ μονοθεματική. Όλα αυτά τα χρόνια, συμμετείχε με αποφασιστικότητα και σθένος σε όλους ανεξαιρέτως τους αγώνες του Κυπριακού λαού και του Λαϊκού Κινήματος. Αγωνίστηκε στο πλευρό του ΑΚΕΛ για τη δικαίωση της Κύπρου και του λαού μας. Πρωτοστάτησε στους αγώνες ενάντια στην αποικιοκρατία, ενάντια στον εθνικισμό και το σοβινισμό. Υπέρ της δημοκρατίας και της ακεραιότητας της Κύπρου. Πρωτοστάτησε στους αγώνες για την επαναπροσέγγιση και την εδραίωση της ειρήνης.
Ως ΑΚΕΛ θέλουμε και σήμερα τις γυναίκες στην πρώτη γραμμή του αγώνα για την επανένωση και την ειρήνη. Θέλουμε να ενώσουν μαζί μας τη φωνή και το δυναμισμό τους για τη λύση του Κυπριακού.
Το κυπριακό πρόβλημα είναι μια ανοικτή πληγή στο σώμα της πατρίδας μας. Η κατοχή είναι βραδυφλεγής βόμβα τοποθετημένη στα θεμέλια της πατρίδας μας. Η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στο νησί μας αποτελεί μόνιμη απειλή. Η διαρκής προσπάθεια να επικυριαρχεί με όλους τους τρόπους επί της τουρκοκυπριακής κοινότητας, αλλά και ο μαζικός και ανεξέλεγκτος εποικισμός που επέβαλε, απειλούν την ταυτότητα και την επιβίωση όλων στη γη που μας γέννησε. Πώς μπορεί λοιπόν να επιλυθεί αυτό το πρόβλημα; Μόνο με την ανατροπή του διχοτομικού στάτους κβο και με την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος. Με λύση αποδεχτή και από τις δύο κοινότητες, που θα οδηγεί σε μόνιμη και σταθερή ειρήνη. Που θα επανενώνει το νησί στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου. Αυτός είναι και αυτός πρέπει να παραμείνει ο κοινός στόχος της πάλης των ελληνοκυπρίων και των τουρκοκυπρίων.
Σίγουρα τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Ούτε στο εσωτερικό της Κύπρου, ούτε στην ευρύτερη περιοχή. Η χώρα μας βρίσκεται στο επίκεντρο ανταγωνισμών και κανένας δεν πρέπει να αυταπατάται ότι τίποτε δεν πρόκειται να μας αγγίξει. Είναι γι΄αυτό που δεν πρέπει να εφυσηχάζουμε και να συμφιλιωνόμαστε μέρα με τη μέρα με το status quo.
Όσοι επιθυμούν ή προτιμούν τη διχοτόμηση του τόπου μας, ολό και πιο απροκάλυπτα προσπαθούν να θάψουν όσα ενώνουν το λαό μας. Είτε μιλώντας για λύση δύο κρατών, την οποία συνοδεύουν με σχετικές θεωρίες περί «δύο κοινοτήτων που δε γνωρίζονται και δε συνεννοούνται μεταξύ τους», είτε υποδεικνύοντας πως «σαράντα χρόνια δεν πετύχαμε ομοσπονδιακή λύση γιατί δε μπορούμε να την πετύχουμε, άρα ας μείνουμε έτσι». Ακόμα όμως και εκείνοι που λένε «ας αναζητήσουμε μια άλλη λύση», επί της ουσίας δεν έχουν άλλη πρόταση. Έτσι η συζήτηση οδηγείται μοιραία στη μη λύση, ως λύση. Συνταγή που με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί στη διχοτόμηση.
Υπάρχουν επίσης και οι θεωρίες για «επιστροφή στο ενιαίο κράτος», τις οποίες θα μπορούσε κάποιος να συζητήσει μόνο αν εγκαταλείψει τη σοβαρότητα του. «Να απαιτήσουμε λύση ενιαίου κράτους», λένε. Να την απαιτήσουμε λέμε εμείς. Από ποιον; Και να τη θεμελιώσουμε με ποιους; Να πάμε στα Ηνωμένα Έθνη σήμερα να τους πούμε ότι μετανιώσαμε για την ομοσπονδία με την οποία συμφωνούσαμε για τριανταοχτώ χρόνια και να τους πούμε να μας υποστηρίξουν; Ποια νομίζουμε ότι θα είναι η απάντηση; Να απευθυνθούμε στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, ακόμα και στα πιο προοδευτικά κομμάτια της και να τους πούμε τι; Μετανιώσαμε, θέλουμε ενιαίο κράτος; Ποια θα είναι η απάντηση όλων; Το κλείσιμο του κυπριακού με την οριστική διχοτόμηση της Κύπρου. Αν αυτό θέλουν κάποιοι να το πουν έντιμα και ειλικρινά στον Κυπριακό λαό.
Είτε θα λυθεί το Κυπριακό με ένα έντιμο συμβιβασμό που θα επανενώνει τον τόπο και το λαό μας, είτε θα ανοίξουμε την πόρτα στον εφιάλτη της διχοτόμησης. Είτε θα δικαιώσουμε τους κοινούς αγώνες που δώσαμε Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι για να είμαστε εμείς αφέντες στον τόπο μας, είτε θα δωρίσουμε τη μισή μας πατρίδα και θα υποθηκεύσουμε την άλλη μισή στα ξένα συμφέροντα.
Για εμάς η λύση του κυπριακού είναι ο πρώτιστος και αμετάθετος μας στόχος. Είναι ο μόνος τρόπος ο λαός μας, ελληνοκύπριοι και τουρκοκύπριοι, να ζήσουν δίχως να απειλείται η επιβίωση τους, στον τόπο που γεννήθηκαν. Είμαστε όλοι υπόλογοι έναντι στη σημερινή και στις επόμενες γενιές για το ποια προοπτική θα δώσουμε στην Κύπρο. Στη δική μας αντίληψη αυτή η προοπτική συμπυκνώνεται σε λύση δίκαιη, λειτουργική και βιώσιμη, που θα διασφαλίζει μόνιμη ειρήνη, ασφάλεια, ανάπτυξη και ευημερία για το σύνολο του κυπριακού λαού. Λύση που να προνοεί την αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων και των εποίκων. Λύση δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως αυτή καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Λύση που να διασφαλίζει τη μία, μόνη και αδιαίρετη κυριαρχία, διεθνή προσωπικότητα και ιθαγένεια καθώς και το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και βασικών ελευθεριών όλων των πολιτών της ενωμένης Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ελπίζουμε ότι η πολιτική ηγεσία αυτού του όπου θα καταφέρει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Ελπίζουμε ότι θα διεκδικήσουμε όλοι μαζί, ενωμένοι για το λαό μας το μέλλον που του αξίζει. Το λέω αυτό γιατί δεν ήταν λίγες οι φορές που θυσιάστηκε το κοινό καλό, το συμφέρον του τόπου και το συμφέρον του λαού στις μικροκομματικές και μικροπολιτικές σκοπιμότητες.
Αυτή την περίοδο, ο λαός μας δέχεται μια απίστευτη επικοινωνιακή επίθεση προκειμένου να πειστεί ότι όλα βαίνουν καλώς στην οικονομία. Ότι είμαστε περίπου μια χαρά και τα δύσκολα έχουν τελειώσει. Προσπαθούν να αποκοιμίζουν το λαό με τους βαρύγδουπους τίτλους στα δελτία των ειδήσεων, όμως την επόμενη μέρα ξυπνά στην ίδια και χειρότερη πραγματικότητα.
70,000 συμπατριώτες μας ή το 16% είναι άνεργοι. 30,000 νέοι έχουν μεταναστεύσει. 240,000 άνθρωποι ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. 60,000 σιτίζονται από τα κοινωνικά παντοπωλεία. Το σύστημα υγείας δεν καταρρέει απλώς. Το κατεδαφίζουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι δημόσιες δαπάνες υγείας καλύπτουν το 43% των συνολικών δαπανών υγείας, αντιπροσωπεύοντας ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά στην ΕΕ. Το 6.9% των δημοσίων δαπανών διοχετεύεται στην υγεία, ποσοστό επίσης πολύ χαμηλό σε σχέση με το μέσο όρο της ΕΕ που είναι το 15.8%. Τέλος, το ποσοστό των δαπανών υγείας που καλύπτεται από ίδια συνεισφορά των ασθενών ανέρχεται στο 49.4%, με το μέσο όρο της ΕΕ να κυμαίνεται σε πολύ πιο χαμηλό ποσοστό του ύψους του 14%.
Παιδιά πηγαίνουν στα σχολεία χωρίς πρόγευμα. Οι εκποιήσεις και το ξεσπίτωμα του κόσμου είναι μπροστά μας. Οι κοινωνικές παροχές, που είναι στατιστικά οι χαμηλότερες στην Ευρώπη, έχουν κουτσουρευτεί επικίνδυνα.
Ο λαός μας φτωχοποιείται. Το 10% των πλουσίων της κυπριακής κοινωνίας βλέπει τα εισοδήματα του να αυξάνονται τα τελευταία δυόμιση χρόνια κατά 3,4% ενώ το 90% της κοινωνίας είδε τα εισοδήματα του να μειώνονται κατά μέσο όρο 8%. Και αυτό λέει πάρα πολλά για το πώς έχει γίνει η ανακατανομή του πλούτου τα τελευταία δυόμιση χρόνια με τα μέτρα τα οποία προωθούνται και εφαρμόζονται από την Κυβέρνηση Αναστασιάδη.
Οι εργασιακές σχέσεις αποδομούνται ενώ ο δημόσιος πλούτος ξεπουλιέται σε τιμή ευκαιρίας. Αυτό είναι το σενάριο του «success story» που διαφημίζει καθημερινά η Κυβέρνηση Αναστασιάδη- Συναγερμού. Σε ένα και μόνο σημείο έχουν δίκαιο. Πρόκειται για story. Για ένα παραμύθι. Αυτό θα πρέπει να το θυμούνται η Κυβέρνηση και ο ΔΗΣΥ μόλις τελειώσουν με τους εορτασμούς τους περί εξόδου μας από το Μνημόνιο. Γιατί η ζωή θα συνεχιστεί και μετά το Μάρτιο. Όταν το Μνημόνιο θα έχει λήξει, αλλά οι πολιτικές λιτότητας θα επιβάλλονται ακόμα στο λαό. Όταν θα είμαστε πλέον απαλλαγμένοι από το Μνημόνιο αλλά όχι από τη δανειακή σύμβαση. Μέχρι την εξόφληση του 75% του χρέους μας θα είμαστε κάτω από μηχανισμό ελέγχου της ΕΕ. Μέχρι την εξόφληση του 75% του χρέους μας θα είμαστε κάτω από μηχανισμό ελέγχου της Ε.Ε. Θα λήξει λοιπόν το Μνημόνιο, αλλά όχι οι πολιτικές λιτότητας που μας επιβάλλονται.
Λιτότητα η οποία θα ενταθεί ως αποτέλεσμα των πολιτικών που προωθούνται αυτή τη στιγμή σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αναφέρομαι στην τραπεζική ένωση αλλά και την εμπορική συμφωνία ενοποίησης των αγορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ.
Με την τραπεζική ένωση η Ευρωπαϊκή Ένωση απέκτησε τον έλεγχο των τραπεζικών ιδρυμάτων μεταφέροντας τον έλεγχο και την εποπτεία του τραπεζικού συστήματος από το εθνικό στο υπερεθνικό επίπεδο, δημιουργώντας ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας για τις τράπεζες. Στην ουσία όμως σταδιακά δημιουργεί τις προϋποθέσεις για περαιτέρω συγκέντρωση και συγχώνευση των τραπεζών προς όφελος των μεγάλων τραπεζικών κολοσσών.
Σε ότι αφορά τη νέα εμπορική και εταιρική σχέση μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ. Αυτή (TTIP) αυτή θα έχει ως αποτέλεσμα την περαιτέρω δραστική συμπίεση των εργασιακών δικαιωμάτων, τη χαλάρωση των κανονισμών στους τομείς του περιβάλλοντος και της ασφάλειας τροφίμων και η απελευθέρωση της αγοράς υπηρεσιών όπως η υγεία, η παιδεία, το νερό. Πρόκειται για συμφωνία που εξυπηρετεί ξεκάθαρα τις ευρωπαϊκές και αμερικάνικες πολυεθνικές και στραγγαλίζει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στα πλαίσια μιας πολύ πιο μεγάλης αγοράς.
Πρόσφατα σε μια τηλεοπτική εκπομπή οι φιλοξενούμενοι, γνωστοί για τις αντιδραστικές τους θέσεις στο Κυπριακό και σε άλλα ζητήματα, σχολίαζαν ότι οι γυναίκες δεν πρέπει να έχουν δικαίωμα στην έκτρωση μόνο και μόνο «για να γίνει το δικό τους, να βολέψουν τη δική τους ζωή».
Είμαι με την εντύπωση ότι όσοι καλλιεργούν αντιλήψεις στην κοινωνία ότι η γυναίκα πρέπει να υπομένει μια ζωή, να υποτάσσεται και να σωπαίνει, να είναι μονίμως σκλάβα, δεν έκαναν τον κόπο ούτε και μία στιγμή να μπουν στη θέση μιας γυναίκας και δη μιας εργαζόμενης γυναίκας. Δεν διανοήθηκαν ποτέ πώς είναι για μια γυναίκα να υπάρχει αλλά να μη δικαιούνται να ορίσει η ίδια τον εαυτό της. Δεν διανοήθηκαν ποτέ τι σημαίνει να αντικρίζεται η γυναίκα ως εμπόρευμα ή ως μηχανή αναπαραγωγής. Δεν διανοήθηκαν ποτέ τι σημαίνει για μια μάνα να μην έχει να ταΐσει τα παιδιά της. Δεν διανοήθηκαν ποτέ τι σημαίνει για μια γυναίκα να δουλεύει 12 ώρες έξω από το σπίτι και άλλες 6 ώρες μέσα στο σπίτι. Δεν ξέρουν πώς είναι. Δεν το έζησαν ποτέ. Γι΄αυτό και οι γυναίκες δεν έχουν τίποτε να περιμένουν από τους εκπροσώπους της συντήρησης και των κατεστημένων. Για να παραφράσω τον Μπρεχτ, στους καιρούς των αποφάσεων και η γυναίκα πρέπει να αποφασίσει! Να υψώσει ανάστημα, να οργανωθεί και να παλέψει μαζί με το προοδευτικό γυναικείο κίνημα του τόπου! Να μιλήσει για όσα την απασχολούν, να φωνάξει για όσα την πνίγουν, να διεκδικήσει για το μέλλον της όσα της αξίζουν!
Εύχομαι κάθε επιτυχία στο Συνέδριο σας.