9 Ιουλίου 1959: Μέρα τιμής στις γυναίκες του χθες, μέρα αφύπνισης για τις γυναίκες του σήμερα, της Θέκλας Κυρίτση

Η 9^η Ιουλίου μπορεί εύλογα να χαρακτηριστεί ως ημερομηνία σταθμός για το γυναικείο κίνημα της Κύπρου. Μια τέτοια μέρα, στις 9 Ιουλίου του 1959, ιδρύθηκε η Παγκύπρια Ομοσπονδία Γυναικείων Οργανώσεων (ΠΟΓΟ), η πιο μαζική και μαχητική γυναικεία οργάνωση στην ιστορία της ΑνεξάρτητηςΚυπριακής Δημοκρατίας.Η ΠΟΓΟ είναι ο συνεχιστής της Παγκύπριας Οργάνωσης Δημοκρατικών Γυναικών (ΠΟΔΓ) η οποία το 1955 είχε κηρυχθεί παράνομη όπως όλες οι οργανώσεις του λαϊκού κινήματος και λίγο αργότερα διαλύθηκε για να αντικατασταθεί από μια καινούργια, νόμιμη και μαζική οργάνωση των γυναικών. Αυτό το ρόλο ανέλαβε, με αρκετά μεγάλη επιτυχία, η ΠΟΓΟ, από τον Ιούλη του 1959.

Σε μια αποφασιστική καμπή για την ιστορία της χώρας μας, την περίοδο μετάβασης από την αποικιακή σκλαβιά στην ίδρυση μιας ανεξάρτητης δημοκρατίας, οι γυναίκες δεν απείχαν από τη διαμόρφωση της ιστορίας μας. Αντίθετα, δήλωσαν παρούσες. Συναντήθηκαν από όλες τις πόλεις και τα χωριά του νησιού μας και σ’ένα συνέδριο χιλίων πεντακοσίων αντιπροσώπων αποφάσισαν την ίδρυση της ΠΟΓΟ,διακηρύσσοντας την ετοιμότητά τους για οργάνωση, ενότητα και αλληλεγγύη. Απευθύνθηκαν σε όλες τις γυναίκες της Κύπρου ανεξαρτήτως εθνικότητας και θρησκείας. Ζήτησαν ειρήνη και ανεξαρτησία, απαίτησαν να ψηφίζουν και να ψηφίζονται, θέλησαν ίσα δικαιώματα με τους άντρες στην πολιτική και κοινωνική ζωή, ζήτησαν προστασία της μητρότητας και του παιδιού. Ένωσαν τις φωνές τους με το εργατικό λαϊκό κίνημα και διεκδίκησαν προστασία των εργαζομένων γυναικών, δικαίωμα στη δουλιά, στην κοινωνική ασφάλιση, στην ισομισθία για ίση εργασία, στην πλήρη εκπαίδευση για όλες και όλους.

Πολλά έχουν αλλάξει από τότε στην πατρίδα μας και σημαντικά δικαιώματα έχουν κατακτηθεί από το γυναικείο και το εργατικό κίνημα. Αρκετοί, όμως, από τους στόχους των γυναικών στην αρχή της Κυπριακής Δημοκρατίας παραμένουν επίκαιροι. Η ανεξαρτησία και η ειρήνη στο νησί μας δεν είναι ακόμη πραγματικότητα. Η ισότητα έχει πολύ δρόμο να διανύσει, οι «γυναικείες δουλιές» εξακολουθούν να υποτιμούνται και να πληρώνονται λιγότερο από τις «αντρικές», η ανισότητα στους μισθούς και η χρησιμοποίηση της γυναίκας ως φτηνό εργατικό δυναμικό συνεχίζει να αναπαράγεται. Η ανισότητα των δύο φύλων μέσα στην οικογένεια, η αναπαραγωγή των στερεοτύπων και των ρόλων ρίχνουν τα μεγαλύτερα βάρη στη γυναίκα. Κι ενώ όλα αυτά μοιάζουν «παλιά» αιτήματα που επανέρχονται ή αναπαράγονται με διάφορες μορφές, καινούριοι αγώνες προστίθενται για το γυναικείο κίνημα ενάντια σε κάθε μορφή ανισότητας και εκμετάλλευσης είτε αυτή είναι λόγω φύλου, φυλής ή εθνότητας είτε είναι ταξική, κοινωνική, οικονομική. Η πορνεία και η εμπορία γυναικών, που αγγίζει ιδιαίτερα τη χώρα μας, είναι σήμερα από τις πιο προσοδοφόρες βιομηχανίες στον παγκόσμιο καπιταλισμό ενώ η μετανάστρια υπενθυμίζει και στο νησί μας τις δομικές ανισότητες του κόσμου μαςως φτωχή, ξένη και γυναίκα.

Η 9η Ιουλίου, λοιπόν, ας μην είναι μόνο μιαμέρα τιμής για τις γυναίκες του χθες αλλά ας γίνειμέρα αφύπνισης και αγώνα για τις γυναίκες του σήμερα, για την κατάκτηση των ίδιων μα και των καινούριων στόχων.

Θέκλα Κυρίτση