Απολογισμός Εκστρατείας ΠΟΓΟ ενάντια στη Βία κατά των Γυναικών – ΔΡΑΣΗ ΤΩΡΑ
Στις 25 Νοεμβρίου, διεθνή ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, ολοκληρώθηκε η εκστρατεία της ΠΟΓΟ για τη χρονιά 2012 με σύνθημα “ΔΡΑΣΗ ΤΩΡΑ – ΟΧΙ ΣΤΗ ΒΙΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ”. Στα πλαίσια αυτά, το κίνημα πραγματοποίησε πολύμορφες δραστηριότητες και διάφορες δράσεις που οργανώθηκαν από το Γενικό Συμβούλιο της ΠΟΓΟ, τις επαρχιακές της οργανώσεις αλλά και τα Τοπικά της Κινήματα. Διοργανώθηκαν εκδηλώσεις παγκυπρίως οι οποίες έλαβαν μέρος σε όλες τις πόλεις και σε πολλά χωριά της Κύπρου. Σ´ αυτές συμπεριλαμβάνονται ομιλίες, συζητήσεις, προβολές ταινιών, διαγωνισμός αφίσας, συναντήσεις με αρμόδιους φορείς, εκδόσεις σχετικών εντύπων και ανακοινώσεων.
Σ´ αυτό το πλαίσιο, δόθηκε το Μάιο Δημοσιογραφική Διάσκεψη από τη Γ.Γ. του κινήματος με σκοπό την επίσημη ανακοίνωση και την περαιτέρω ενημέρωση του κοινού για την εν εξελίξει εκστρατεία και την παρουσίαση των θέσεων της ΠΟΓΟ. Παράλληλα, ανακοινώθηκε η συμπαράταξη του κινήματος με την εκστρατεία της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς/ Βορειοπράσινης Αριστεράς GUE/NGL “Από τη σιωπή στην πολιτική δράση”. Έγιναν εξορμήσεις σε κεντρικά σημεία όλων των πόλεων όπου δόθηκε ενημερωτικό έντυπο μαζί με τη μωβ κορδελίτσα, σύμβολο της βίας κατά των γυναικών. Πραγματοποιήθηκαν, επίσης, συναντήσεις με αρμόδιους φορείς όπου το κίνημα ενημέρωσε για τη σχετική δράση του όπως η συνάντηση της ΠΟΓΟ με την Επίτροπο Διοίκησης, κα Ελίζα Σαββίδου καθώς και τον Υπουργό Διοίκησης και Δημόσιας Τάξης και Πρόεδρο του Εθνικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, κο Λουκά Λουκά.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάστηκε από το κοινό για το διαγωνισμό αφίσας που προκήρυξε το κίνημα στον οποίο συμμετείχαν 68 αφίσες από νέες και νέους από όλη την Κύπρο. Κορύφωση των δράσεων μπορεί να θεωρηθεί η παγκύπρια εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην οδό Λήδρας την 25η Νοεμβρίου, ημέρα λήξης της εκστρατείας. Εκεί έγινε έκθεση των αφισών του διαγωνισμού και βραβεύτηκαν οι τρεις νικήτριες αφίσες με χρηματικά ποσά.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη βία στην οικογένεια ως μια σοβαρότατη μορφή βίας ενάντια στη γυναίκα. Η εμπειρία του κινήματος από την μελέτη, την ενασχόληση του με το ζήτημα αλλά και τις αντιδράσεις του κοινού κατά τη διάρκεια της ολόχρονης εκστρατείας του, επιβεβαιώνει τη σοβαρότητα του ζητήματος και την ανησυχητική έκταση του φαινομένου. Οι έρευνες καταδεικνύουν ότι τα καταγεγραμμένα περιστατικά βίας στην οικογένεια όπου τα θύματα είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία γυναίκες, έχουν αυξηθεί δραματικά την τελευταία δεκαετία, ενώ η έλλειψη ενός αποτελεσματικού μηχανισμού καταγραφής δεδομένων για τα κρούσματα βίας στην οικογένεια εμποδίζει την ολοκληρωμένη εικόνα γύρω από το φαινόμενο στην Κύπρο. Πέραν τούτου, η σιωπή εξακολουθεί να είναι το κύριο “καταφύγιο” των θυμάτων. Πολλές φορές η εμπειρία της βίας κάνει τα θύματα να αισθάνονται αδύναμα να αντιδράσουν και εάν αποφασίσουν να δραπετέυσουν, αντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα όπως οικονομική εξάρτηση από τους θύτες, πάλη με προκαταλήψεις και νοοτροπίες και άλλα.
Η βία κατά των γυναικών στη χώρα μας δεν αφορά, βέβαια, μόνο τη βία στην οικογένεια. Αφορά μορφές βίας όπως η σωματεμπορία γυναικών, η σεξουαλική παρενόχληση, ο βιασμός και άλλα. Στο σημείο αυτό σημειώνουμε μια απαράδεκτη νοοτροπία που επικρατεί σε μερίδα πολιτών στην πατρίδα μας, η οποία προάγει ως κοινωνικά αποδεχτή την πορνεία και την σεξουαλική εκμετάλλευση, αναπαράγωντας μύθους ότι τάχα οι γυναίκες – θύματα επιθυμούν να είναι πόρνες, το κάνουν “οικειοθελώς” και λοιπά. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι η πλειοψηφία των κοριτσιών και των γυναικών στην παγκόσμια βιομηχανία του σεξ εξαναγκάζεται άμεσα να το κάνει ενώ άλλες που θεωρείται ότι το κάνουν “με τη θέλησή τους” εξαναγκάζονται έμμεσα με τις υποσχέσεις ότι θα δραπετεύσουν από τη φτώχεια, θα βοηθήσουν την οικογένειά τους ή θα πάρουν τη δόση τους όταν πρόκειται για εκμετάλλευση ναρκωμανών γυναικών.
Σε κοινωνικό επίπεδο, η βία κατά των γυναικών συνδέεται άμεσα με τις σχέσεις εξουσίας των φύλων και τις προκαταλήψεις για το ρόλο της γυναίκας, όπως, για παράδειγμα, η αντίληψη ότι οι γυναίκες υπάρχουν απλά ως “συμπλήρωμα” του άντρα, ότι έχουν υποχρέωση να τον ευχαριστούν σεξουαλικά ή να τον υπηρετούν, ότι η γυναίκα είναι που “προκαλεί” τον θύτη, ότι ο άντρας είναι ο “αρχηγός”, ότι δικαίουται να ελέγχει τη γυναίκα του και λοιπά. Με την αναπαραγωγή τέτοιων αντιλήψεων, ο θύτης νομιμοποιεί τη συμπεριφορά του ενώ, ταυτόχρονα, το θύμα ενισχύει τα αισθήματα ενοχής του. Με αυτή την έννοια, ούτε η βία κατά των γυναικών ούτε η βία στην οικογένεια ειδικότερα είναι ένα ατομικό ή στενά οικογενειακό ζήτημα. Η βία κατά των γυναικών είναι κοινωνική παθογένεια που πλήττει ολόκληρο το γυναικείο φύλο ενώ στηρίζεται και στηρίζει με τη σειρά της τις σχέσεις εξουσίας ανάμεσα στα δύο φύλα.
Θέκλα Κυρίτση