Με την ευκαιρία της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου σχετικά με το ζήτημα των εκ μητρογονίας προσφύγων, το Γυναικείο Κίνημα της ΠΟΓΟ καλεί τις πρόσφυγες γυναίκες και τα παιδιά τους να κωφεύσουν στο λαϊκισμό και να αρνηθούν να γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από τα μικροπολιτικά παιχνίδια ορισμένων πολιτικών κύκλων. Παράλληλα επισημαίνουμε τα εξής:
1. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η σημερινή ρύθμιση για την αναγνώριση της προσφυγικής ιδιότητας ενέχει μια εξόφθαλμη ανισότητα και αδικία σε βάρος των γυναικών, η οποία πρέπει να τερματιστεί. Επισημαίνουμε ότι από το 1975 καθορίστηκε με υπηρεσιακή εγκύκλιο και το 2002 ψηφίστηκε με πρόταση της κυβέρνησης Κληρίδη, η αναγνώριση προσφύγων μόνο εκ πατρογονίας. Το αίτημα για αναγνώριση των εκ μητρογονίας προσφύγων είναι απόλυτα δίκαιο.
2. Το ζητούμενο είναι πώς θα αρθεί αυτή η αδικία χωρίς να ανατινάξουμε τα οικονομικά του κράτους, δεδομένου ότι αν αναγνωριστούν σήμερα οι εκ μητρογονίας πρόσφυγες και αποδοθούν σε αυτούς όλα τα ωφελήματα που απολαμβάνουν οι εκ πατρογονίας πρόσφυγες, τότε απαιτούνται από το κράτος δαπάνες 300 εκατομμυρίων ευρώ για το πρώτο έτος εφαρμογής και 70 εκατομμύρια ευρώ ετησίως για τα επόμενα χρόνια. Ακόμα κι αν δεν προσεγγίζουν όλοι οι επηρεαζόμενοι το ζήτημα από την οικονομική του σκοπιά, το κράτος πρέπει να είναι σε θέση από τη στιγμή που θα αναγνωριστούν οι εκ μητρογονίας πρόσφυγες, να παραχωρεί όλα αυτά τα ωφελήματα, επιδόματα και χορηγίες. Αλήθεια, όλοι εκείνοι που ζητούν να λυθεί με συνοπτικές διαδικασίες το ζήτημα αυτό, από πού εισηγούνται ότι πρέπει να αντληθούν αυτά τα ποσά; Είναι άραγε μια τυχαία σύμπτωση το γεγονός ότι είναι οι ίδιοι που αρνούνται κατηγορηματικά τη φορολόγηση του πλούτου, της μεγάλης ακίνητης ιδιοκτησίας και των επιχειρηματικών κερδών;
3. Για εμάς το ζήτημα δεν είναι μονοδιάστατο. Ας αναλογιστούμε ότι και η μείωση κατά 50% όλων των επιδομάτων που δίνονται στους αναγνωρισμένους πρόσφυγες (όπως έχει προταθεί από βουλευτές του ΔΗΣΥ) ώστε να δοθούν και στους εκ μητρογονίας ίσα ποσά, θα ήταν μια νομικά αποδεκτή λύση και θα ήταν μια μορφή αποκατάστασης της ανισότητας που υφίστανται οι πρόσφυγες μητέρες. Είναι όμως μια τέτοια λύση κοινωνικά ή λογικά αποδεκτή; Θα αποτελούσε αυτό πρόοδο ή πισωγύρισμα στην πολιτική στήριξης του προσφυγικού κόσμου;
4. Το Ανώτατο Δικαστήριο δεν έκρινε αν είναι άδικο (που είναι άδικο) το γεγονός ότι δεν αναγνωρίζονται ως πρόσφυγες οι εκ μητρογονίας πρόσφυγες. Το Δικαστήριο αποφάσισε κατά πόσο είναι συνταγματικό να επιβαρύνεται – για οποιοδήποτε λόγο – ο κρατικός προϋπολογισμός με πρόταση νόμου ενός ή περισσοτέρων βουλευτών. Πολύ ορθά και αναμενόμενα, το Δικαστήριο απεφάνθη αυτό που αντιλαμβάνονται όλοι όσοι γνωρίζουν στοιχειωδώς πώς λειτουργεί η Κυπριακή Πολιτεία. Αποδείχθηκε αυτό που υποστηρίζαμε εμείς από την αρχή. Ότι, δηλαδή, αυτό που έγινε πριν από μερικούς μήνες στη Βουλή ήταν εξόφθαλμα αντισυνταγματικό και σε καμιά περίπτωση δεν αποτελούσε λύση στο πρόβλημα, αλλά μικροπολιτικό πυροτέχνημα του Δημοκρατικού Συναγερμού. Είναι απόλυτα εκτεθειμένοι οι βουλευτές που υπερψήφισαν τη σχετική πρόταση, αφού γνώριζαν ότι αυτή θα απορριπτόταν ως αντισυνταγματική. Υπογραμμίζουμε επίσης ότι αυτές οι πολιτικές δυνάμεις είχαν αρνηθεί με πείσμα να προηγηθεί μια σε βάθος συζήτηση για το ζήτημα με τη συμμετοχή των κομμάτων και των εμπλεκόμενων φορέων, ούτως ώστε να βρεθεί μια πραγματική λύση στο πρόβλημα. Καλούμε το λαό και ειδικότερα τις πρόσφυγες γυναίκες να βγάλουν τα συμπεράσματα τους από την ανεύθυνη αυτή στάση του ΔΗΣΥ αλλά και όσων τον ακολούθησαν.
5. Ασκείται κριτική στην κυβέρνηση με αφορμή το ζήτημα των εκ μητρογονίας προσφύγων σε σχέση με την πολιτική στήριξη των προσφύγων. Επειδή δεν χρειάζονται πολλά λόγια για το ζήτημα, καλούμε όσους επιτίθενται στην κυβέρνηση να πουν στο λαό – με στοιχεία και αριθμούς – αν οποιαδήποτε προηγούμενη κυβέρνηση κατέβαλε τόσες δαπάνες και εισήγαγε τόσα σχέδια στήριξης των προσφύγων όσα η κυβέρνηση Χριστόφια.
6. Όσο αφορά την πτυχή της ισοτιμίας των φύλων. ορισμένοι και ορισμένες άργησαν μερικές δεκαετίες να θυμηθούν τους αγώνες για την ισοτιμία και τη χειραφέτηση της γυναίκας. Αξίζει όμως να αναφέρουμε με την ευκαιρία αυτή ότι στη δική μας αντίληψη η ισοτιμία των δύο φύλων και η βελτίωση των όρων ζωής και εργασίας της γυναίκας δεν είναι απλά η νομική, τυπική ισότητα. Για εμάς η ισοτιμία είναι συνδεδεμένη με μια κοινωνικοοικονομική πολιτική που υπερασπίζεται τα δικαιώματα των εργαζομένων, προασπίζεται το δημόσιο τομέα, τις κοινωνικές υπηρεσίες και βάζει φραγμούς στην ασυδοσία του μεγάλου κεφαλαίου. Πράγματα που για όποιον αντιλαμβάνεται τι είναι και τι δεν είναι η ανισοτιμία και οι διακρίσεις που βιώνει η γυναίκα των εργατικών-λαϊκών στρωμάτων, κατανοεί πόσο απαραίτητα είναι για τη γυναίκα. Εμείς εκτιμούμε ότι μια τέτοια πολιτική εφαρμόζει η κυβέρνηση. Πρώτη φορά έχουμε μια κυβέρνηση που εργάζεται για να αναγνωριστεί ουσιαστικά ο κοινωνικός ρόλος της μητρότητας και να προστατευτεί από την εργοδοτική αυθαιρεσία, να καταπολεμηθεί η γυναικεία ανεργία και η ανισότητα που υπάρχει στην εργασία, να υποστηριχθούν οι υποδομές και υπηρεσίες στήριξης της εργαζόμενης γυναίκας, να κτυπηθούν φαινόμενα όπως η ενδοοικογενειακή βία και η σωματεμπορία, να ενισχυθεί η συμμετοχή γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων και να ενταχθεί η ισοτιμία των φύλων στην εκπαιδευτική διαδικασία. Είναι δηλαδή εξοργιστικό, να ακούμε από κόμμα που στο ευρωκοινοβούλιο καταψήφισε την επέκταση της άδειας μητρότητας, να μας λέει πόσο πολύ αγάπα τις γυναίκες και πιστεύει στην ισότητα.
7. Τέλος, υπάρχει ακόμα μια πτυχή. Η εκπρόσωπος της Κίνησης Προσφύγων και Εκτοπισμένων Μανάδων σε διάφορες δηλώσεις της για το θέμα, το διασυνδέει με άλλα ζητήματα, ενώ έφτασε στο σημείο να αμφισβητεί κατά πόσο ο Πρόεδρος Χριστόφιας εργάζεται για δίκαιη και βιώσιμη λύση του κυπριακού, βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα. Επειδή ο στόχος μας δεν είναι η αντιπαράθεση με ένα οργανωμένο σύνολο με το οποίο έχουμε κοινό στόχο, θέλουμε απλώς να εκφράσουμε τη λύπη μας. Φαίνεται ότι ορισμένοι έχουν πέσει θύματα μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων και ο δίκαιος αγώνας τους έχει γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από αυτούς που δεν ενδιαφέρονται για να λυθεί το πρόβλημα, παρά μόνο για να υποσκάψουν την κυβέρνηση και το ΑΚΕΛ.
8. Ο λαϊκισμός είναι σε κάθε περίπτωση κακός σύμβουλος και επιστρέφει μπούμερανγκ. Όποιος ενδιαφέρεται πραγματικά για τους εκ μητρογονίας πρόσφυγες τότε εργάζεται για να βρεθεί μια σύννομη, δίκαιη, λογική και βιώσιμη ρύθμιση για το ζήτημα. Δική μας θέση είναι ότι τώρα πρέπει να ανοίξει ένας διάλογος μεταξύ κομμάτων, κυβέρνησης και των εμπλεκόμενων φορέων ώστε να βρεθεί ο τρόπος που θα ξεπεραστούν όλων των ειδών τα εμπόδια και να αναγνωριστούν οι εκ μητρογονίας πρόσφυγες ως πρόσφυγες με όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από το νόμο.
3/2/2011