Παγκόσμια Μέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά της Γυναίκας (25.11.2010)

Η φετινή Παγκόσμια Μέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά της Γυναίκας βρίσκει το φαινόμενο αυτό να αποκτά διαστάσεις παγκόσμιας πανδημίας. Σήμερα, η βία εναντίον των γυναικών μεταξύ 15 και 44 χρόνων από τον άντρα ή το σύντροφο τους έχει καταστεί η πρώτη αιτία αναπηρίας και θανάτου, ξεπερνώντας τους θανάτους από καρκίνο, αυτοκινητικά δυστυχήματα, μαλάρια και πολεμικές συγκρούσεις μαζί. Ακόμα και σε χώρες που έχουν μια παράδοση στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα πράγματα είναι οδυνηρά. Κάθε δέκα μέρες μία Σουηδή και δύο Γαλλίδες κακοποιούνται μέχρι θανάτου από το σύντροφό τους. Στις δε ΗΠΑ, τρεις γυναίκες κάθε μέρα δολοφονούνται από το σύντροφό τους. Στην Κύπρο, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έχουμε στη διάθεση μας για την ενδοοικογενειακή βία, το 80% των θυμάτων είναι γυναίκες.

Παράλληλα, άλλες μορφές βίας κατά των γυναικών παίρνουν τρομακτικές διαστάσεις παγκοσμίως. Δεκάδες εκατομμύρια γυναίκες έχουν υποστεί το απάνθρωπο «έθιμο» του ακρωτηριασμού των γεννητικών τους οργάνων ενώ περισσότερα από 60 εκατομμύρια ανήλικα κορίτσια εξαναγκάστηκαν να παντρευτούν χωρίς τη θέλησή τους. Οι λιθοβολισμοί και οι απαγχονισμοί γυναικών για «θέματα τιμής» αποτελούν καθημερινότητα σε μια σειρά από χώρες. Το 80% των εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων στον κόσμο που είναι θύματα σωματεμπορίας είναι κορίτσια και γυναίκες. Η συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων σε πολεμικές συρράξεις είναι οι γυναίκες και τα παιδιά, που δεν βρίσκονται καν στα πεδία των μαχών.

Η καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας έχει καθοριστεί από τη σημερινή κυβέρνηση ως βασικός άξονας της πολιτικής για τη γυναίκα. Η σύσταση και λειτουργία της Συμβουλευτικής Επιτροπής για την Πρόληψη και Καταπολέμηση της Βίας στην Οικογένεια, η ενίσχυση των δομών των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας με τη δημιουργία εξειδικευμένων υπηρεσιών που ασχολούνται με θέματα οικογένειας και παιδιού, η στελέχωση με επιστημονικό προσωπικό (κοινωνιολόγοι, ψυχολόγοι), η σύσταση στην Αστυνομία ειδικού Γραφείου Χειρισμού Θεμάτων Βίας στην Οικογένεια και η οικονομική στήριξη των οργανώσεων που λειτουργούν προγράμματα στήριξης των θυμάτων (λειτουργία καταφυγίων) αποτελούν σημαντικά βήματα. Υπενθυμίζουμε ότι το 1997 το Ευρωκοινοβούλιο κάλεσε τις αρχές της τοπικής αυτοδιοίκησης να μεριμνήσουν για τη λειτουργία Κέντρων Συμβουλευτικής υποστήριξης κι ενός τουλάχιστον ξενώνα κακοποιημένων γυναικών, ανά 10.000 κατοίκους.

Το κορυφαίο βήμα όμως που έγινε στην Κύπρο ήταν η έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο του «Σχεδίου Δράσης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας στην Οικογένεια 2008-2013» που αποτελεί μια τομή στις πολύχρονες προσπάθειες που γίνονται για το θέμα. Το Σχέδιο Δράσης αποτελεί το δεσμευτικό χάρτη πορείας για τις κρατικές υπηρεσίες και όλους τους άλλους εμπλεκόμενους φορείς στα θέματα ενδοοικογενειακής βίας. Αυτά καταδεικνύουν ότι για τη σημερινή κυβέρνηση δεν αρκούν τα επετειακά ευχολόγια και οι εκθέσεις ιδεών για τη γυναίκα. Υπάρχει επεξεργασμένο σχέδιο με λύσεις. Τα αισθήματα μετουσιώνονται σε πρακτικά μέτρα για το σήμερα και το αύριο.

Παράλληλα με τη δράση του για λήψη νομοθετικών, διοικητικών και εκπαιδευτικών μέτρων για το ζήτημα, το Γυναικείο Κίνημα της ΠΟΓΟ καλεί κάθε γυναίκα και κορίτσι να μην ανέχεται ούτε δευτερόλεπτο την οποιαδήποτε μορφή βίας σε βάρος της, να την καταγγέλλει άμεσα και να αντιστέκεται σε κάθε συμπεριφορά που προσβάλλει την αξιοπρέπεια της. Η σωματική κακοποίηση, ο βιασμός, η σεξουαλική παρενόχληση γυναικών στους χώρους δουλειάς είναι μορφές βίας που είναι βαθιά ριζωμένες και στις σύγχρονες κοινωνίες και καταδεικνύουν τη φυλετική πτυχή του γυναικείου ζητήματος και το γεγονός ότι η ουσιαστική ισοτιμία των δύο φύλων σε όλο το βάθος και πλάτος της ζωής αποτελεί στόχο και όχι πραγματικότητα.

Η βία σε βάρος των γυναικών (ψυχολογική, σωματική, σεξουαλική, οικονομική) δεν είναι μεμονωμένη παραβατική πράξη, δεν είναι ζήτημα ατομικό ή οικογενειακό. Είναι κοινωνική παθογένεια που παράγεται και αναπαράγεται σε συγκεκριμένες κοινωνικές δομές και σχέσεις, όπου κυριαρχεί η εκμετάλλευση και η κάθε μορφής βία. Η ρίζα της βίας που ασκείται κατά της γυναίκας βρίσκεται στην κοινωνικοταξικά προκαθορισμένη σχέση εξουσίας ανάμεσα στα δύο φύλα και στην ανισότιμη θέση της γυναίκας. Θα ξεριζωθεί οριστικά με την οικοδόμηση της κοινωνίας η οποία θα θρυμματίζει όλα τα προαιώνια οικονομικά, πολιτισμικά και κοινωνικά βαρίδια της γυναίκας και η οποία θα βασίζεται στην κοινωνική ισότητα, στην αλληλεγγύη, στην αξιοπρέπεια και στην ισοτιμία των φύλων.  Το Γυναικείο Κίνημα της ΠΟΓΟ ήταν, είναι και θα είναι στην πρώτη γραμμή αυτού του αγώνα.