Άνοιγμα από τη Γενική Γραμματέα της ΠΟΓΟ
και βουλευτή του ΑΚΕΛ Σκεύη Κουκουμά
«Η παιδική ηλικία, η σπουδαιότερη περίοδος της ανθρώπινης ζωής, δεν είναι προετοιμασία για τη μελλοντική ζωή, είναι πραγματική φωτεινή, πρωτότυπη, ανεπανάληπτη ζωή. Και απο το πώς πέρασε την παιδική ηλικία, από το ποιος το κρατούσε από το χέρι στα παιδικά χρόνια, από το τι μπήκε στο μυαλό και την καρδιά του απο το περιβάλλον, απ’ αυτό εξαρτιέται, σε αποφασιστικό βαθμό, τι άνθρωπος θα γίνει το σημερινό παιδάκι». Mε αυτά τα λόγια του πρωτοπόρου Σοβιετικού παιδαγωγού Σουχομλίνσκι σας καλωσορίζω από μέρους του Γυναικείου Κινήματος της ΠΟΓΟ στη σημερινή ημερίδα με θέμα τη «Σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση παιδιών».
Θέλουμε να εκφράσουμε τις ευχαριστίες και την εκτίμηση μας προς όλους εσάς, εκπρόσωπους κρατικών υπηρεσιών, οργανωμένων φορέων, γυναικείων οργανώσεων, επιστήμονες, εκπαιδευτικούς που αποδεχτήκατε την πρόσκληση μας για να συμμετάσχετε στη σημερινή συζήτηση. H συζήτηση στρογγυλής τραπέζης που οργανώνει σήμερα το Γυναικείο Κίνημα της ΠΟΓΟ στόχο έχει να συμβάλει στην ανάδειξη του ζητήματος της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, να προκαλέσει ένα πλατύ κοινωνικό διάλογο για το φαινόμενο, να εμβαθύνουμε επιστημονικά και διεξοδικά στις αιτίες, τις μορφές και στις προτάσεις για την αντιμετώπιση του. Ακριβώς εδώ είναι που η συμβολή όλων εσάς, που έχετε εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία του φαινομένου θα μας βοηθήσει να διαμορφώσουμε, να εμπλουτίσουμε και να τεκμηριώσουμε τις θέσεις μας για το ζήτημα. Είναι φυσικό να υπάρχουν και ενδεχομένως να διατυπωθούν και σήμερα εδώ διαφορετικές προσεγγίσεις και απόψεις για το ζήτημα. Πιστεύουμε ότι αυτό όχι μόνο δεν είναι αρνητικό αλλά αντίθετα θα είναι το έναυσμα για μια γόνιμη και εποικοδομητική σύνθεση ιδεών. Άλλωστε, από όποια επιστημονική ή ιδεολογικοπολιτική αφετηρία κι αν ξεκινά κανείς όλοι αισθανόμαστε τον ίδιο αποτροπιασμό όταν ακούμε για το βιασμό ενός παιδιού. Όλοι ενωνόμαστε στην επιτακτική ανάγκη να ξεριζώσουμε και να εξαλείψουμε από την κοινωνία μας τέτοιες αποκρουστικές συμπεριφορές που εξευτελίζουν την ανθρώπινη υπόσταση.
Η σημερινή μας πρωτοβουλία εντάσσεται στα πλαίσια της Παγκύπριας Εκστρατείας του Γυναικείου Κινήματος της ΠΟΓΟ ενάντια στη σεξουαλική κακοποίηση κι εκμετάλλευση ανηλίκων, η οποία εξαγγέλθηκε τον περασμένο Μάη και θα ολοκληρωθεί τον ερχόμενο Νοέμβρη. Έχουν ήδη πραγματοποιηθεί πολύ επιταχυμένες δράσεις στη Λεμεσό και στη Λευκωσία και πρέπει να ομολογήσουμε ότι η ανταπόκριση και το ενδιαφέρον των συμμετεχόντων, υπερβαίνουν των προσδοκιών μας και μας ενθαρρύνουν στην προσπάθεια αυτή. Θέλουμε αυτή η εκστρατεία (που θα περιλαμβάνει ημερίδες, συζητήσεις κι άλλες εκδηλώσεις) να καταστεί μια δραστική κοινωνική παρέμβαση που θα σπάσει τον κύκλο της σιωπής, θα ξυπνήσει συνειδήσεις και καρδιές για αυτό το βασανιστήριο που βιώνουν δεκάδες αθώες ψυχές. Άλλωστε το παιδί, τα δικαιώματα και η ευημερία του βρίσκονταν στο επίκεντρο της 60χρονης δράσης του Γυναικείου μας Κινήματος από τη μέρα της γέννησης του.
Εμείς, ως το Γυναικείο Κίνημα της Αριστεράς του τόπου μας, αντιλαμβανόμαστε το ζήτημα ως κομμάτι του ευρύτερου κοινωνικοοικονομικού περιβάλλοντος που ζούμε. Στο σύστημα δηλαδή που συνθλίβει τον άνθρωπο και τις ανάγκες του μέσα στις συμπληγάδες της φτώχειας, της εξαθλίωσης, της ανεργίας και αφήνουν τη νεολαία έρμαιο στις απαξίες του ατομικισμού, της σήψης, της υποκουλτούρας, του εκχυδαϊσμού του έρωτα και των διαπροσωπικών σχέσεων. Σε τέτοιες κοινωνίες, λοιπόν, υπάρχει το έδαφος για να φυτρώσουν τέτοια φαινόμενα.
Παράλληλα, εμείς εντοπίζουμε και τη φυλετική διάσταση του ζητήματος, δεδομένου ότι η συντριπτική πλειοψηφία των θυτών είναι άνδρες. Οι πατριαρχικές δομές της οικογένειας και της κοινωνίας που ανατρέχουν στα βάθη της ανθρώπινης ιστορίας εξακολουθούν να υφίστανται και σήμερα, αφού είναι γεννήματα των ταξικών αντιθέσεων. Έτσι δηλαδή, η σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση ανηλίκων έχει και την πτυχή της κατάχρησης και κακομεταχείρισης της εξουσίας που οι άνδρες εξακολουθούν να έχουν τόσο έναντι των γυναικών όσο κι έναντι των παιδιών.
Κρίσιμος παράγοντας στο όλο ζήτημα είναι τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης με τις αξίες και τα μηνύματα που εκπέμπουν, το Διαδίκτυο με όλους τους κινδύνους που αυτό ελλοχεύει αλλά και το περιβόητο «lifestyle» που πλασάρεται ποικιλοτρόπως. Ο κυριολεκτικός κατακλυσμός των νέων ανθρώπων με εικόνες και μηνύματα σεξουαλικού και πορνογραφικού περιεχομένου, η υπερπροβολή και η θεοποίηση της χυδαίας σεξουαλικότητας από τη βιομηχανία της μουσικής και του θεάματος τονώνει τα κατώτερα ένστικτα, θολώνει τη συνείδηση. Αυτή η κουλτούρα καταλήγει να υποβάλλει την αντίληψη ότι η σεξουαλική πράξη αποσκοπεί στη ζωώδη και με οποιοδήποτε τρόπο ικανοποίηση των ενστίκτων, και όχι ότι είναι μέρος μιας σχέσης αγάπης και αλληλοσεβασμού μεταξύ δύο ανθρώπων που έχουν συνείδηση των πράξεων τους. Αν προσθέσουμε σε αυτά, τα μηνύματα βίας κι επιθετικότητας που δέχονται οι νέοι από διάφορες πλευρές της ζωής τους, μπορούμε να αντιληφθούμε ποιο είναι το αξιακό πλαίσιο μέσα στο οποίο μεγαλώνουν οι νέες γενιές.
Σίγουρα, όλα αυτά δεν οδηγούν όλους τους ανθρώπους να αναπτύξουν μια τόσο βίαιη και αποκρουστική συμπεριφορά που να καταλήγει στο βιασμό ή την εκπόρνευση παιδιών. Μπορεί να είναι οι θλιβερές εξαιρέσεις αυτές οι συμπεριφορές, όμως το μέγεθος της ζημιάς που γίνεται στη σωματική και πνευματική υγεία των παιδιών θυμάτων, είναι τεράστιο και τις περισσότερες φορές ανεπανόρθωτο. Για εμάς το ζήτημα της ιατρικής, ψυχολογικής και νομικής στήριξης των θυμάτων και των οικογενειών τους από πλευράς πολιτείας πρέπει να είναι προτεραιότητα. Ως εκτούτου θα θέλαμε ιδιαίτερα να ακούσουμε και τις δικές σας απόψεις γύρω από την πτυχή αυτή.
Δεν θα ήθελα να επεκταθώ περαιτέρω γιατί στόχος σήμερα είναι να ακούσουμε εσάς. Θέλουμε όμως να δεσμευθούμε και ενώπιον σας ότι το Γυναικείο Κίνημα της ΠΟΓΟ θα αξιοποιήσει με τη μεγαλύτερη δυνατή σοβαρότητα τις σημερινές σας παρεμβάσεις προσβλέποντας στη συνέχιση της συνεργασίας και της ανταλλαγής απόψεων μαζί σας.
Δεσμευόμαστε ακόμα ότι το ζήτημα της σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση ανηλίκων θα βρίσκεται στην καθημερινή ατζέντα του Κινήματος. Για εμάς άλλωστε όλα αυτά είναι μέρος του συνολικού αγώνα που δίνει η ΠΟΓΟ για τα δικαιώματα του παιδιού και της γυναίκας, για την οικοδόμηση της κοινωνίας που θα είναι από τα θεμέλια της δίκαιη και θα έχει για συστατικά της την αλληλεγγύη και την ισοτιμία και θα έχει στο επίκεντρο της τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. Μια κοινωνία που θα διαπαιδαγωγεί ένα άλλο τύπο ανθρώπου, με υψηλή συνείδηση, σεβασμό και αλληλοσεβασμό. Και μια τέτοια κοινωνία δεν μπορεί παρά να μεριμνά με όλες τις δυνάμεις της για την προστασία της νέας γενιάς, και την ολόπλευρη σωματική και πνευματική ανάπτυξη των παιδιών, που θα είναι τότε, οι πραγματικοί πρωταγωνιστές της ζωής.
Να μου επιτρέψετε να σας ευχαριστήσω για ακόμα μια φορά τόσο για την παρουσία σας, όσο και για το ενδιαφέρον και το έργο που πραγματικά επιτελείτε σε αυτό το κρίσιμο ζήτημα.